به‌تازگی امیرحسین مقصودلو، معروف به امیر تتلو که به‌عنوان خواننده و سلبریتی اینستاگرامی شناخته می‌شود، در صفحه رسمی خود فراخوانی منتشر و از دختران بین ۱۵ تا ۲۰ سال، دعوت به برقراری ارتباط جنسی با خود کرد؛ فراخوانی که با واکنش گسترده افکار عمومی منجر شد، تا جایی که صفحه اینستاگرامی وی از دسترس خارج شد.
این در حالی است که فارغ از حرام بودن مسئله‌ای که توسط وی اعلام شد و ترویج این فرهنگ، ارتباط جنسی یکی از ابعاد ازدواج موقت و دائمی است که بر اساس قانون مدنی کشور، برای دختران بالای ۱۳ سال و پسران بالای ۱۵ سال آزاد است. مونیکا نادی، وکیل پایه یک دادگستری در این باره به ایرناپلاس توضیح می‌دهد: درمورد فراخوانی که مطرح شده بود، صرف‌نظر از جنبه‌های اخلاقی، اجتماعی و شرعی که این فراخوان به دنبال داشته است، می‌توانیم از زاویه دیگری هم به این موضوع نگاه کنیم و آن هم این است که «آیا اگر مقتضیات شرعی را داشت و در قالب ازدواج موقت یا دائمی باشد، دخترانی که موضوع این فراخوان بودند، از لحاظ قانونی اجازه ورود به این رابطه را داشتند؟»
نادی ادامه می‌دهد: جامعه ما این فراخوان را غیراخلاقی تلقی کرد و به آن واکنش نشان داد. درحالی‌که بر اساس قانون ما، این امکان وجود دارد که دختران وارد چنین رابطه ازدواجی شوند. البته این موضوع صرف‌نظر از این است که این نوع از رابطه، مقتضیات شرعی را دارا بوده است یا نه. ماده ۱۰۴۱ قانون مدنی، ازدواج دختران را تنها برای پسران زیر ۱۵ سال و زیر ۱۳ سال محدود می‌کند و محدودیت دیگری را اعمال نمی‌کند و زیر این سنین نیز اجازه دادگاه و موافقت ولی را به لحاظ شرط مصلحت احتیاج دارند، اما برای بالاتر از این سن، این ازدواج‌ها به‌راحتی می‌توانند صورت بگیرند.
عدم رضایت ولی و رأی دادگاه، ازدواج کودکان را باطل نمی‌کند
این وکیل دادگستری همچنین اضافه می‌کند: هرچند درمورد دختران باکره و برای ازدواج اول، اذن پدر ضروری است، اما این اذن پدر، برای ثبت ازدواج است و اگر پدری اذن ندهد و دختری این محدودیت سنی را نداشته باشد، می‌تواند از دادگاه اجازه بگیرد. حتی اگر اجازه ازدواج نگرفته باشد، یا پدرش اجازه نداده باشد و او ازدواج کرده باشد، رویه قضایی ما این ازدواج‌ها را صحیح می‌داند و آنها را باطل نمی‌کند و این عدم اجازه فقط منجر به عدم ثبت ازدواج می‌شود و تأثیر دیگری ندارد.
او معتقد است: بنابراین ما در قوانین‌مان، ازدواج زیر این سن را پذیرفته‌ایم. درحالی که طبق قوانین بین‌المللی سن قانونی برای ازدواج، ۱۸ سال است و واکنش‌های قانونی اینستاگرام یا مثلاً کشور ترکیه نشان می‌دهد آنان چنین رابطه‌ای را برای کودکان زیر ۱۸ سال اساسا قانونی نمی‌دانند. از این رو با واکنش حقوقی مواجه و صفحه اینستاگرامی وی بسته شد.
از لایحه معاونت زنان برای منع ازدواج کودکان خبری نیست
این وکیل دادگستری همچنین تصریح می‌کند: واقعاً ازدواج‌های زیر این سن را خلاف منافع عالی کودکان می‌دانیم و معتقدیم این ازدواج‌ها خلاف رشد کودکان است. شرایط امروز به‌گونه‌ای است که اگر مقتضیات زمانی و مکانی را در نظر بگیریم، افراد توانایی روانی و بلوغ فکری برای ورود به رابطه را ندارند. به عبارتی، امروزه، بلوغ جسمی و جنسی نمی‌تواند ملاکی برای تجویز ورود به ازدواج باشد، بلکه باید به بلوغ فکری هم فکر کنیم. چراکه کودکان بدون داشتن آمادگی وارد رابطه ازدواج می‌شوند و بعد توان اداره آن رابطه را ندارند و به‌طور معمول، آمار مشکلاتی که در این ازدواج‌های با سن کم ایجاد می‌شود، بسیار زیاد است و کودکی که وارد این رابطه شده، از کودکی جدا شده، وارد زندگی بزرگسالی می‌شود و در بسیاری موارد از تحصیل منع شده و بسیاری اوقات با پدیده‌هایی چون طلاق عاطفی، کودک بیوگی و زایمان‌های زودرس مواجه می‌شویم.
او همچنین تأکید می‌کند: سال گذشته در مجلس شورای اسلامی طرحی عنوان شد که فقط ازدواج کودکان زیر ۱۵ سال را به‌طور کلی ممنوع کنند، اما حتی آن هم تصویب نشد و با مشکلاتی مواجه شد. لایحه دیگری هم که در این خصوص در معاونت زنان و خانواده ریاست جمهوری مطرح است که آن هم سن ازدواج را به ۱۸ سال نداده، اما همچنان از آن هم خبری نیست. به عبارتی، ما برای تعیین حداقل سن ازدواج و محدودیت سن ازدواج در قوانین خلا داریم.
خانم نادی معتقد است: درست است ازدواج فقط یک پدیده قانونی نیست و قانون به‌تنهایی نمی‌تواند این پدیده را ریشه‌کن کند، اما قانون هم یکی از عوامل مؤثر است و اگر قانون تغییر کند و سن ازدواج تغییر کند، می‌شود سراغ مسائل فرهنگی رفت و در این زمینه، فرهنگ‌سازی کرد. ما اگر ازدواج‌های زیر ۱۸ سال را بررسی کنیم، در خیلی از موارد می‌بینیم این موارد به خاطر فقر اقتصادی، وضعیت خاص اجتماعی و در برخی موارد، عرف و آداب و سنن، ازدواج کرده‌اند و اراده کودکان در این ازدواج مخدوش است.
او اضافه می‌کند: اینکه جامعه ما در این خصوص چنین واکنش بجا و عمیقی نشان می‌دهد، قابل تقدیر است، اما اگر گفته شود برای ازدواج، محدودیت قانونی ایجاد کنیم، عکس‌العمل‌های دیگری نشان می‌دهند و می‌گویند فرد ۱۵ ساله می‌فهمد و دختر ۱۶ سال آمادگی ازدواج دارد. اما همین افراد به اینکه یک دختر ۱۶ ساله، موضوع این فراخوان قرار بگیرد، واکنش منفی نشان می‌دهند. البته من این جنبه را که این فراخوان برای وادار کردن افراد به یک سری عمل حرام و منافی عفت است، درک می‌کنم، اما این فراخوان می‌توانست در قالب شرعی صورت بگیرد و اگر در قالب شرعی صورت می‌گرفت و مقتضیات شرعی رعایت می‌شد، ما به لحاظ قانونی اجازه را به کودکان داده بودیم که وارد چنین رابطه‌ای شوند.
این وکیل دادگستری در ادامه بیان می‌کند: امروزه در کشورهای مختلف واکنش‌های مختلفی نشان می‌دهند نسبت به محدودیت ازدواج کودکان. ازدواج کودکان زیر ۱۸ سال را ممنوع کرده‌اند و حتی ارتباط جنسی با کودکان زیر ۱۸ سال با افراد بالای ۱۸ سال نیز ممنوع است. اما کشور ما همچنان این خلأ را دارد.
او همچنین معتقد است باتوجه به شرعی بودن ازدواج کودکان زیر ۱۸ سال و خلأ قانونی برای محدود کردن آن، حتی در برخی موارد مانند فراخوان این سلبریتی اینستاگرامی، می‌تواند موجب سوءاستفاده قانونی و شرعی هم شود.
گفتنی است در بسیاری از کشورها، ارتباط جنسی کودکان زیر ۱۸ سال با یکدیگر آزاد است، اما همین نوع ارتباط برای کودک زیر ۱۸ سال با فرد بالای ۱۸ سال، ممنوع است و حتی اگر خود فرد یا والدینش به این امر راضی باشند هم، این نوع ارتباط نوعی تجاوز محسوب می‌شود و با برخورد قانون مواجه می‌شود.