همواره در کشور ما نیز مانند دیگر کشورهای مسلمان، بخش مهمی از مراسم ماه رمضان در مساجد و اماکن مذهبی انجام می‌شد، و اقبال مردم به مساجد در این ماه بیشتر از ماه‌های دیگر بوده است. اما به دلیل قانون فاصله‌گذاری اجتماعی که برای جلوگیری از انتقال بیماری در نظر گرفته شده است، امسال حضور و برگزاری مراسم جمعی در مساجد، تحت تأثیر شرایط خاص قرار گرفته است و فعلاً ممنوع است.
بنا بر اعلام حسن روحانی، رئیس‌جمهور تعطیلی اماکن مذهبی و مساجد در ماه رمضان نیز حداقل تا نیمه اردیبهشت‌ماه تداوم خواهد داشت. او در سخنان خود تأکید کرده است: برای ماه رمضان بسیار اندیشیدیم که چه کنیم و چطور آن را مدیریت کنیم. در ماه رمضان اماکن مذهبی و مساجد جذابیت بیشتری پیدا می‌کند، اما باید از مردم بخواهیم همچنان شرایط ویژه را حداقل تا نیمه اردیبهشت ادامه دهند و پس از آن مقطع نیز، جلساتی برگزار می‌کنیم تا ببینیم می‌توان تصمیم تازه‌ای اتخاذ کرد یا نه.
فعالیت مساجد فقط در ایران تحت تأثیر کرونا قرار نگرفته است؛ مسئولان بسیاری از کشورها با این دغدغه همراه هستند. ریاست شورای علمای مرکز اسلامی جمهوری تاجیکستان با انتشار بیانیه‌ای در وب‌سایت رسمی خود، اقامه نماز جمعه و نماز جماعت در ماه شریف رمضان را در کلیه مناطق این کشور برای مقابله با ویروس کرونا ممنوع اعلام کرده است؛ گرچه مسئولان کشور پاکستان زیر فشارها، برخی مساجد را هنوز تعطیل نکرده‌اند.
حجت‌الاسلام محمدمهدی میرباقری، چند روز قبل در سخنانی به وضعیت بسته بودن مساجد و هیئت‌ها اشاره کرده و گفته بود: مسجد و هیئت نباید رخنه‌پوشِ دولت مدرن باشد. فعال عمل کردن معنایش این نیست که اصول بهداشتی مسلم را رعایت نکنیم، اما اینکه محافل مذهبی، مساجد و هیئت‌های مذهبی را تعطیل کنیم، خطرناک است. آنها می‌خواهند مساجد و هیئت‌ها را منزوی کنند؛ ما باید این پایگاه‌ها و محافل را فعال‌تر کنیم.
مساجد آمادگی خدمت به مردم را دارند
تعطیلی مساجد هر چقدر هم برای روزه‌داران دشوار به نظر آید، شاید یکی از بهترین روشها برای جلوگیری از ابتلای تعداد بیشتری از هموطنان به بیماری کووید ۱۹ باشد. چرا که نزدیکی افراد به یکدیگر و تجمع در فضاهای سربسته و کوچک می‌تواند خطر شیوع را افزایش دهد. حجت‌الاسلام حجت‌الله ذاکر، معاون فرهنگی و اجتماعی مرکز رسیدگی به امور مساجد درباره هماهنگی این مجموعه با ستاد ملی مبارزه با کرونا به خبرنگار ایرناپلاس گفت: در رابطه با بحث تعطیلی مساجد تا نیمه اردیبهشت، ما تابع نظر ستاد ملی مبارزه با کرونا هستیم، اما این را هم عرض می‌کنیم که مساجد آمادگی دارند با رعایت تمام پروتکل‌های بهداشتی و فاصله‌گذاری اجتماعی بازگشایی شوند و در ماه مبارک رمضان به مؤمنان خدمت و کارکرد عبادی و اجتماعی ارائه دهند.
او در رابطه با زمان باز شدن مساجد در ماه مبارک رمضان بیان کرد: فعلاً اطلاعاتی درباره اینکه آیا بعد از نیمه اردیبهشت‌ماه دستور بازگشایی مساجد داده می‌شود یا نه، در دست نداریم، فقط می‌دانیم که قرار است مساجد تا نیمه اردیبهشت بسته باشند و بعد از آن تصمیم‌گیری می‌شود که آیا شرایط باز کردن مساجد مهیا هست یا نه.
او تأکید کرد: اگر ستاد ملی مبارزه با کرونا نیمه اردیبهشت اعلام کند که مساجد در ماه رمضان می‌توانند مراسم داشته باشند و اقامه جماعت در آنها ایرادی نداشته باشد، مساجد این آمادگی را دارند و کار خود را شروع خواهند کرد.
جلوگیری از ورود کهنسالان و استفاده از سجاده شخصی در پروتکل مساجد
به گفته معاون فرهنگی و اجتماعی مرکز رسیدگی به امور مساجد، از ابتدای ورود این ویروس به کشور، مساجد تابع ستاد ملی مبارزه با کرونا و هماهنگ با آن ستاد بودند. او ادامه داد: مرکز رسیدگی به مساجد از ابتدا از وزارت بهداشت استعلام کرد که تصمیم شما چیست؟ اگر تشخیص این است که جماعات تعطیل شوند، با توجه به دستور مقام معظم رهبری که تصمیمات وزارت بهداشت و ستاد ملی مبارزه با کرونا لازم‌الاجرا است، مساجد هم تابع‌اند و تبعیت می‌کنند و توصیه‌هایی که در رابطه با مساجد بود، انجام شد و کاملاً با این ستاد هماهنگ هستیم.
ذاکر درباره تمهیداتی که مساجد در صورت بازگشایی برای مبارزه با شیوع بیماری کووید ۱۹ در نظر گرفته‌اند، توضیح داد: پروتکل بهداشتی ویژه مساجد تدوین شده است. این پروتکل برای مراکز تخصصی فرستاده شده و در آن تمام تمهیدات بهداشتی و بحث سلامت مؤمنان در نظر گرفته شده است. در این پروتکل فاصله‌گذاری اجتماعی، تنظیف و ضدعفونی مکان‌هایی که ممکن است آلوده باشند لحاظ شده است.
او در توضیح خود درباره پروتکل در نظر گرفته شده برای مساجد توضیح داد: همچنین بحث جلوگیری از ورود کهنسالان و افرادی که بیماری زمینه‌ای دارند در این پروتکل لحاظ شده است. بحث استفاده از لوازم شخصی مانند سجاده، مهر و کتب ادعیه لحاظ شده است تا نمازگزاران این اقلام را از منزل با خود بیاورند و ببرند. بحث استفاده از ماسک، ضدعفونی دست‌ها و همه نکات دیگر هماهنگ شده و ان‌شاءالله اگر مساجد بازگشایی شود، تمهیدات اندیشیده شده است و همه انجام خواهد شد.
مساجد در حال رزمایش همدلی و کمک مؤمنانه هستند
در بسیاری از محله‌ها، مساجد اقداماتی برای ضدعفونی اماکن و معابر انجام داده‌اند. ذاکر درباره اقدامات مساجد بعد از شیوع کرونا گفت: مساجد در حال رزمایش همدلی و کمک مؤمنانه هستند؛ بسته‌های معیشتی را با جمع‌آوری نذورات و کمک‌های مردمی آماده کرده‌اند. در آستانه ماه مبارک رمضان در حال توزیع کمک‌ها هستند، برخی از مساجد غذا طبخ می‌کنند و برخی حساب‌های مردم بدهکار به مغازه‌ها را تسویه می‌کنند.
او در این باره افزود: علاوه بر اقداماتی که در حوزه ضدعفونی معابر و خدمات بهداشتی مانند تولید ماسک، گان و مواد ضدعفونی کننده، همچنین خدماتی که در حوزه تغسیل و تدفین در حوزه ائمه جماعات ارائه می‌شود، در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی برخی ائمه جماعات فعال هستند و محتواهای معارفی تولید می‌کنند و در اختیار مخاطبان قرار می‌دهند. در چنین فضایی خدمات پاسخ به شبهات و سؤالات اقشار مختلف دارند. فعالیت‌ها در همه حوزه‌ها جریان دارد و با قوت ادامه پیدا خواهد کرد.