سال ۹۸ با وجود مشکلات اجتماعی فراوانی که به همراه داشت، سال خوبی از نظر تولیدهای ادبی به شمار می‌رود. اجرای دو طرح بهاره و پاییزه کتاب همانند مُسکنی، زخم کتاب‌فروشی‌ها را تسکین داد. البته بنا بر آمار رسمی، مردم با سرانه مطالعه‌ای که با سال‌های گذشته تفاوتی نمی‌کرد، کم کتاب خواندند. در این گزارش سعی شده ۱۰ کتابی که در سال ۹۸ بر اساس فروش‌های بهاره و پاییزه پرفروش بودند، بررسی شود.
ملت عشق همچنان پرفروش
کتاب «ملت عشق» را اکثر کتاب‌خوان‌ها می‌شناسند. این کتاب پرفروش توسط الیف شافاک به زبان ترکی و انگلیسی نوشته شد، مترجم آن ارسلان فصیحی است و انتشارات ققنوس و البته بسیاری نشرهای دیگر این کتاب را منتشر کرده‌اند. با این کتاب بود که بسیاری از ایرانیان الیف شافاک را شناختند. ملت عشق در ۵۱۲ صفحه برای نخستین بار در سال ۱۳۹۳ منتشر شد. تا کنون ۱۰۷ بار توسط ققنوس تجدید چاپ شده است. کتاب صوتی ملت عشق، با گویندگی احمد گنجی، شیما درخشش و جمعی از گویندگان، توسط آوانامه منتشرش شد.
داستان ملت عشق در دو خط زمانی اتفاق می‌افتد. اولی در قرن هفتم هجری در قونیه دنبال می‌شود. زمانی که مولانا به‌عنوان عالمی بزرگ در شهر قونیه میان مردم شناخته می‌شد و مردم و طبقه حاکم برای او احترام بسیاری قائل بودند. از طرفی شمس در آستانه چهل‌سالگی احساس می‌کند به‌زودی از دنیا می‌رود و می‌خواهد از چهل قانون عشق که در زندگی‌اش درک کرده برای کسی بگوید. دیدار میان صوفی و عالم و ماجراهایی که در این میان می‌افتد، خواننده را تا آخر داستان درگیر می‌کند. دومین روایت داستان در ۱۴ قرن بعد در بوستون آمریکا اتفاق می‌افتد. زمانی که اللا روبینشتاین در آستانه ۴۰ سالگی است و به‌تازگی ویراستاری کتابی را پذیرفته است. اللا درگیر نوعی رخوت و روزمرگی است و زندگی‌اش از جنبه‌های متفاوت با مشکلاتی روبه‌روست، اما این کتاب که «چهل قانون عشق» نام دارد و در واقع همان ماجرای دیدار شمس و مولاناست، به‌شدت زندگی او را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
نقدهای بسیاری بر این کتاب نوشته شده است و بسیاری اطلاعات آن را اشتباه و خواندن آن را برای دوستداران شمس و مولانا گمراه کننده انگاشتند. با این وجود، نمی‌توان منکر فروش بالای این رمان در ایران شد.
پرفروش آمازون و نیویورک تایمز
کتاب «خودت باش دختر» نوشته ریچل هالیس توسط هدیه جامعی ترجمه شده و سحر شموسی ویراستاری این کتاب را انجام داده است. انتشارات کوله‌پشتی، خودت باش دختر را در سال ۹۷ چاپ کرد و تا کنون ۱۴ بار تجدید چاپ شده است.
ریچل هالیس در کتاب خودت باش دختر، به ما می‌گوید که باید از باورکردن دروغ‌هایی که درباره‌مان گفته می‌شود دست برداریم تا تبدیل به همان کسی شویم که واقعاً هستیم. این کتاب از پرفروش‌های آمازون و نیویورک تایمز در سال ۲۰۱۸ است.
کتاب خودت باش دختر، پر از داستان‌های عجیب، خنده‌دار و تلخ است که ریچل هالیس از زندگی شخصی‌اش تعریف می‌کند و از این طریق آموخته‌هایش، هر کدام از این تجارب را در اختیار زنانی می‌گذارد که چالش‌هایی مشابه او داشته‌اند. آنچه نویسنده در پی آن است آگاهی دادن درباره اهمیت مسائلی مانند توجه به خود، احترام به خود و دوست داشتن خودتان است.
یکی از بزرگ‌ترین رمان‌های تاریخ استرالیا
کتاب «جزء از کل» نوشته استیو تولتس، که توسط پیمان خاکسار ترجمه شده و نشر چشمه آن را منتشر کرده، به چاپ ۵۷ رسیده است. کتاب جزء از کل اولین رمان استیو تولتز است که در سال ۲۰۰۸ منتشر و همان سال نامزد دریافت جایزه بوکر شد. این کتاب به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین رمان‌های تاریخ استرالیا، در سطح جهان محبوبیت بسیار زیادی دارد. دومین اثر نویسنده، یعنی کتاب ریگ روان در سال ۲۰۱۵ منتشر شد.
پیمان خاکسار در قسمتی از مقدمه کوتاهی که نوشته است، اشاره می‌کند که: خواندن جزء از کل تجربه‌ای غریب و منحصربه‌فرد است. در هر صفحه‌اش جمله‌ای وجود دارد که می‌توانید آن را نقل قول کنید. کاوشی است ژرف در اعماق روح انسان و ماهیت تمدن. سفر در دنیایی است که نمونه‌اش را کمتر دیده‌اید. رمانی عمیق و پرماجرا و فلسفی که ماه‌ها اسیرتان می‌کند. به نظرم تمام تعاریفی که از کتاب شده، نابسنده‌اند.
یک زن در مرکز کتاب
کتاب «چشم‌هایش» نوشته بزرگ علوی توسط انتشارات نگاه به چاپ سی‌وپنجم رسیده است. چشم‌هایش، شاخص‌ترین اثر این نویسنده است. این کتاب روایت یکی از دوستداران نقاش معروفی به نام «ماکان» است که به دنبال راز مرگ مشکوک استاد در تبعید است. در خلال داستان آقای ناظم همان دوستدار استاد حدس می‌زند که راز مرگ استاد در یکی از تابلوهای ایشان که به خط خود استاد «چشم‌هایش» نامیده شده و در شخصیت مدل این اثر نهفته است. این کتاب از آثار معدود فارسی است که در مرکز آن یک زن با تمام عواطف و ارتعاشات روانی و ذهنی قرار گرفته است.
کتابی به یاری یاران شهید
کتاب «سلام بر ابراهیم»، زندگینامه و خاطرات شهید ابراهیم هادی است. این کتاب توسط گروه فرهنگی شهید ابراهیم هادی نوشته شده و نشر شهید ابراهیم هادی آن را منتشر کرده است.
سلام بر ابراهیم کتابی است که در قالب زندگینامه‌ای مختصر و ۶۹ خاطره درباره شهید بزرگوار و مفقودالاثر «ابراهیم هادی» منتشر شده است. این نوشتار حاصل بیش از ۵۰ مصاحبه از خانواده، یاران و دوستان آن شهید است که همگی نگارنده را در گردآوری این مجموعه ارزشمند یاری رساندند.
شاید زندگی تلاشی برای منسجم شدن است
کتاب «تکه‌هایی از یک کل منسجم» نوشته پونه مقیمی است که توسط انتشارات بینش نو به بازار عرضه شده است.
درباره این کتاب نوشته شده است: «ما زندگی را نه به‌صورت یک کل که به‌صورت جزئیاتی روزمره می‌بینیم. درواقع ما در «لحظه»ای از یک زمانِ اکنون همیشگی هستیم و شاید آن لحظه تمام همان چیزی است که «هدف» نام دارد؛ هدفی به نام زندگی کردن؛ برخورد کردن با تکه‌ای از زندگی و سپس پیدا کردن تکه‌ای ناهشیار از درونِ خودمان. شاید زندگی تلاشی برای منسجم‌شدن و پیدا کردن بخش‌های بیشتری از خودمان است و در این تلاش مدام با اتفاقات زندگی مواجه می‌شویم. این کتاب تکه‌هایی از یک کل منسجم است، کلی که هنوز تکمیل نشده، اما در مسیر پیدا شدن و بیرون آمدن از ابهام است. شاید این کتاب بتواند بخش‌هایی از درونِ شما را بیدار کند و به پیدا شدن بخش‌های گمشده‌تان کمک کند.»
برنده جایزه بنیاد انتشارات ادبی فلسفی سورکامپ
کتاب «سمفونی مردگان» نوشته عباس معروفی برای نخستین بار در سال ۱۳۸۰ منتشر شد و تا کنون ۴۲ بار تجدید چاپ شده است. این کتاب توسط آوانامه و با صدای حسین پاکدل در قالب صوتی نیز در دسترس است.
سمفونی مردگان داستان زندگی یک خانواده است که در اردبیل در اواخر سلطنت رضا شاه زندگی می‌کنند. کتاب از چهار فصل تشکیل شده که هر فصل از زبان یک راوی نقل می‌شود. پدر خانواده «جابر اورخانی» مغازه آجیل و خشکبار فروشی در بازار اردبیل دارد. بچه‌هایش به ترتیب یوسف، آیدین، آیدا و اورهان هستند که دخترش آیدا، با آیدین دوقلوست. اورهان که بیشتر از سایرین به پدر در اداره مغازه کمک می‌کند، مورد علاقه اوست و مادر، آیدین را بیش از فرزندان دیگرش دوست دارد.
این کتاب در سال ۲۰۰۱، برنده جایزه بنیاد انتشارات ادبی فلسفی سورکامپ شده است. از کتاب سمفونی مردگان در حدود نیم میلیون نسخه به فروش رفته است و این کتاب به زبان‌های آلمانی – انگلیسی – ترکی استانبولی – ترکی آذری و کُردی ترجمه شده است.
کتاب زندگی شهید به روایت همسرش
کتاب «یادت باشد» نوشته محمدرسول ملاحسنی و بازنویسی رقیه ملاحسنی توسط انتشارات شهید کاظمی منتشر شد. این کتاب درباره زندگی شهید مدافع حرم ۲۶ ساله ، حمید سیاهکلی مرادی به روایت همسر۲۲ ساله‌اش، فرزانه سیاهکلی مرادی است. فرزانه کتاب را از کمی پیش از آغاز زندگی مشترکشان نوشته است. یعنی زمانی که برای کنکور درس می‌خوانده و اصلاً به فکر ازدواج کردن با هیچ‌کس نبوده است. اما ماجراهای خواستگاری حمید و فرزانه و اتفاقات بعد از آن است که دل فرزانه را می‌برد و جواب مثبتش را اعلام می‌کند. محمدرسول ملاحسنی تمام خاطرات و اتفاقات بین آنها را در یک کتاب گردآوری کرده است و نام آن را یادت باشد، گذاشته است.
کتاب دوم نویسنده در لیست پرفروش‌های سال ۹۸
کتاب «شرمنده نباش دختر» یک برنامه بدون شرمساری برای رسیدن به اهداف، نوشته ریچل هالیس و ترجمه هدیه جامعی است که شهین خاصی آن را ویراستاری کرده و ناشر آن کتاب کوله‌پشتی است. درباره این کتاب نوشته شده است: «آیا شما هم یک مبارز بی‌پروایید؟ من هم هستم. آیا دلتان می‌خواهد باشید، اما از فکر و نظر دیگران می‌ترسید؟ من هم قبلاً در چنین شرایطی بوده‌ام. وزن و اهمیت نظرات دیگران برای بسیاری از زنان آن‌قدر سنگین و بالاست که تحمل‌کردنش بسیار دشوار است. آنها می‌ترسند از مکان امنی که برای خود ساخته‌اند، قدم بیرون بگذارند. اما این خودِ واقعی‌مان نیست، نه؟ ما باید به‌دنبال اهداف و رویاهایمان برویم، باید جسور باشیم و شجاعت به‌خرج دهیم و شرایط را بپذیریم؛ چون شانس زندگی با استفاده از تمام توانایی‌هایمان، ارزش تمام واکنش‌ها و برخوردهای منفی‌ای را که در مقابل، دریافت خواهیم کرد دارد.»
وجود دو کتاب از این نویسنده در لیست ۱۰ کتاب پرفروش می‌تواند نشان دهنده سلیقه افراد کتاب‌خوان جامعه ما باشد، اما به‌راستی چگونه است که کتاب‌هایی در این سبک، تا این اندازه پرفروش می‌شوند؟
داستان یک عاشقانه آرام
کتاب «یک عاشقانه آرام» نوشته نادر ابراهیمی که توسط انتشارات روزبهان به چاپ رسیده، آخرین کتاب لیست سال ۹۸ است. این رمان، برجسته‌ترین اثر نادر ابراهیمی به‌حساب می‌آید که توسط انتشارات روزبهان بیش از ۵۴ بار به چاپ رسیده است. نگارش این کتاب پرطرفدار به آذرماه ۱۳۷۳ برمی‌گردد و امروزه پس از گذشت ۲۵ سال هنوز هم به‌عنوان یک عاشقانه پرطرفدار در قفسه‌های کتاب‌فروشی خودنمایی می‌کند.
کتاب یک عاشقانه آرام در سه فصل روایت شده و نادر ابراهیمی برای هر فصل عناوین جذاب و متفاوتی را انتخاب کرده است. داستان یک عاشقانه آرام روایتی است از قبل از انقلاب سال ۵۷. شخصیت اصلی این رمان گیله مرد معلمی است که علاوه بر تدریس، فعالیت‌های سیاسی زیادی انجام می‌دهد. او در یکی از سفرهای خود با دختر زیبایی به نام عسل ازدواج می‌کند و شروع عاشقانه آرام پس از این واقعه شکل می‌گیرد.