چند روز پیش بود که حسین انتظامی، رئیس سازمان سینمایی در توییتی از ضرر و زیانی که سینماداران و تهیه‌کنندگان سینمایی دچار شده‌اند، نوشت: «باید برای جبران ضرر تعطیلی ناشی از کرونا در مشاغل خرد بسته‌های حمایتی طراحی کنیم. چه پیشنهادی دارید؟»
بعد از این توییت بود که برخی تهیه‌کنندگان نظرات خود را در فضای مجازی یا در مصاحبه‌هایشان اعلام کردند. برای مثال، سعید خانی تهیه‌کننده و پخش‌کننده سینما از حسین انتظامی خواست جشنواره جهانی و کودک سال آینده حذف شوند و هزینه آنها به سینمادارها و فیلم‌های در حال اکران تعلق گیرد. یا ایرج محمدی در گفت‌وگو با ایسنا بیان کرد: «اگر دولت به کمک سینماداران نیاید، مشکلات عدیده‌ای را می‌توان پیش‌بینی کرد از جمله اینکه برخی سالن‌ها تصمیم بگیرند به‌طور کامل تعطیل شوند که با توجه به ناوگان کوچک سینمای ایران ضرر بزرگی به صنعت سینمای کشور وارد خواهد شد.»
این موضوع را با محسن چگینی تهیه‌کننده‌ای که امسال فیلم «خوب، بد، جلف ۲» را برای اکران نوروزی داشت و همچنین مسعود اطیابی تهیه‌کننده و کارگردان سینما و تلویزیون در میان گذاشتیم.
برگرداندن نشاط و شادابی یکی از وظایف سینما بعد از عبور از بحران
مسعود اطیابی کارگردان و تهیه‌کننده تلویزیون و سینما درباره شیوع ویروس کرونا که منجر به تعطیلی سینماها شده است، به خبرنگار ایرناپلاس گفت: به هر حال اتفاق ناگواری افتاده است. یک بیماری شیوع پیدا کرده که جان برخی از هموطنانمان را گرفته است. بالاخره سینما هم مانند جاهای دیگر ورشکسته شده و باید مانند بقیه اقشار مردم به حال آن فکری شود. به‌عنوان سینماگر سعی می‌کنم در این بحران تابع دستور بالادستی ستادهای بحران اصلی باشم تا اینکه خود به‌تنهایی تصمیم بگیرم. به دلیل اینکه اجتماعات کمتر شود و مردم هم کمتر دور یکدیگر باشند، تعطیلی سینماها لازم و ضروری است.
«در حال حاضر مشغول تصویربرداری سریالی برای نوروز هستیم و علی‌رغم میل باطنی‌ام مجبور هستیم این مجموعه را در این شرایط به پایان برسانیم و تلاش می‌کنیم که با حداکثر شرایط بهداشتی کار خود را پیش ببریم. خیلی از میزانسنهایمان به دلیل اینکه عوامل کمتر به یکدیگر نزدیک شوند، تغییر پیدا کرده است، اما مجبوریم برای مردمی که دچار بحران هستند آنتن تلویزیون را پر و مفرح کنیم. سینما بعد از این قضیه وظیفه‌اش دو چندان می‌شود. بعد از عبور از بحران یکی از وظایفش، برگرداندن نشاط و شادابی است که روی سلامت مردم تأثیر دارد.»
دوستان چند سالی از خیر جشنواره جهانی فیلم بگذرند
اطیابی درباره پیشنهادهای ارائه شده‌ای چون تعطیلی جشنواره‌های جهانی فیلم و کودک برای جبران خسارت تعطیلی سینماها بیان کرد: جشنواره‌ها در حال حاضر هم کارایی آنچنانی ندارند. یعنی چنین جشنواره‌هایی مخصوصاً جشنواره جهانی فیلم مراودات صحیحی که محصولش، آورده خیلی مثبتی برای سینما و ملت ما باشد را نداشته است. حتی اگر این بحران هم وجود نداشت، اصراری بر ادامه این جشنواره نبود. به دلیل اینکه تمام هزینه‌ها بر گردن مردم و سینمای ایران است و سود حاصل از آن هم تنها به چند نفر داده می‌شود.
به نظر می‌رسد دوستان باید چند سالی از خیر جشنواره بگذارند تا یک برنامه‌ریزی اصولی برای این جشنواره انجام شود. جشنواره ما باید به‌صورت داخلی و بین‌المللی توأمان برگزار شود تا در هزینه‌ها صرفه‌جویی شود. فقط بودجه جشنواره نیست، بلکه کلی اسپانسر دارد که به‌جای اینکه به کمک مدیران جشنواره‌های بی‌خاصیت بیایند، می‌توانند به کمک سینما بیایند. البته جشنواره کودک می‌تواند جشنواره خوب و شاداب کننده‌ای باشد، اما چون فیلم‌های مناسب جشنواره‌های کودک هیچ‌وقت در آن شرکت نکرده‌اند، عملاً جشنواره کودک راه به‌جایی نبرده است. بنابراین اگر این جشنواره هم فیلم‌هایی برای شادابی، آموزش و سرگرمی کودکان نداشته باشد و صرفاً به فیلم‌های شبه‌هنری درباره کودکان توجه داشته باشد، پس نباید برگزار شود.
بودجه پنهان جشنواره جهانی
وی در ادامه افزود: این جشنواره‌ها بودجه‌های بسیاری از دو طرف صرف می‌کنند. یکی بودجه عمومی است که مستقیم از دولت می‌گیرند و دوم بودجه‌ای است که از طریق اسپانسرها نصیبشان می‌شود و معمولاً هیچ جایی هم نوشته نمی‌شود. من با نظر کسانی که می‌گویند این جشنواره‌ها برگزار نشود، موافق هستم و معتقدم این جشنواره‌ها چند سالی برگزار نشوند. چون این بحران ضرری را وارد کرده که چند سال سینمای ما به عقب بازمی‌گردد. از یک طرف هم پخش فیلم کمدی باعث می‌شود سیستم ایمنی بدن مردم افزایش پیدا کند و روند بهبود روانی و جسمی‌شان را بهتر کند.
درآمد جشنواره‌ها منبع دستمزد هزاران کارمند سالن‌های سینما
کارگردان فیلم‌های «تگزاس ۱،۲» درباره چگونگی نحوه جبران خسارت برای سالن‌داران و کارمندان سینماها گفت: در این میان، سالن‌داران هم دچار مشکل شده‌اند و باید حقوق کارمندان و کارکنان خود را بدهند. بودجه اسپانسر همین جشنواره‌ها که مطمئناً مقدارشان بیش از اینهاست، کفاف حقوق کارمندان را می‌دهد. به اعتقاد من این بهترین کار است. اما بعید است مدیران جشنواره‌ها از خیر این منفعت کلان بگذرند. البته تنها حذف جشنواره‌ها نیست، بلکه هزینه تولید فیلم‌هایی که کسی نمی‌بیند، می‌تواند به‌عنوان حقوق پرسنلی که الان در خانه نشسته است، پرداخت شود. بعد از بازگشایی سینماها تا چند وقت سیستم بهداشتی‌شان باید عوض شود و هزینه‌هایی را برای ضدعفونی کردن آنها در نظر گرفت.
به گفته او، این اتفاق به‌راحتی انجام می‌شود، چون معمولاً دستمزد هزاران کارمند سالن‌های سینما به‌اندازه درآمد دو نفر از مدیران این جشنواره‌ها نخواهد بود. همچنین جشنواره‌ها اسپانسرهای مختلفی دارند که بودجه‌شان اصلاً حساب و اعلام نمی‌شود. باید هزینه جشنواره‌ها برای پرسنل سینماهایی که الان بیکار شده‌اند پرداخت شود. حتی اگر در میان اهالی سینما هم بگردیم مدیران تدارکات و دستیاران رشته‌های مختلف سینمایی، همگی ارتزاقشان به خطر افتاده است. از منبع و بودجه این جشنواره‌ها یک ستادی می‌تواند به‌خوبی تحقیق کند و بودجه را برای معیشت کارکنانی که فعلاً درآمدی ندارند، ساماندهی کنند و خانواده‌های بیشتری از این بحران عبور کنند.
توافق ارشاد با صداوسیما و شهرداری؛ راه‌حلی برای جبران
محسن چگینی تهیه‌کننده تلویزیون و سینما درباره پیشنهادهای ارائه شده‌ای چون تعطیلی جشنواره‌های جهانی فیلم و کودک برای جبران خسارت تعطیلی سینماها به خبرنگار ایرناپلاس گفت: اگر بخشی از هزینه جشنواره‌ها و مراسمی را که در طول سال برگزار می‌شود، به‌عنوان خسارت به سینمادارها و صاحبان فیلم‌ها بپردازیم، در مجموع عدد چندانی نخواهد شد. اگر واقعاً ارشاد دنبال رفع مشکل است، باید با صداوسیما و شهرداری به توافق برسد. یعنی تلویزیون، تیزرهای سینمایی را به‌وفور و به‌صورت رایگان پخش کند و شهرداری تبلیغات محیطی را به فیلم‌ها و به‌صورت رایگان اختصاص دهد.
تبلیغ گسترده شاید بتواند سینماها را پررونق کند و نگرانی روزهای بعد از تعطیلی سینماها را مرتفع کند. این مهم به‌دست نمی‌آید مگر با عزم و اراده‌ای که در حد حرف نباشد. باید خانه سینما، مدیران ارشاد، شورای صنفی، اتحادیه تهیه‌کننده‌ها، انجمن سینمادارها و ... برای حل این مشکل متحدانه کمک کنند و از همه ظرفیت خود بر این دو نهاد دولتی استفاده کنند. این اقدام باید از همین امروز شروع شود تا بعد از اتمام بحران، سینما بتواند به حیات خود ادامه دهد. برای بحران پس از بازگشایی سینماها از امروز باید تلاش کرد. در غیر این صورت سینما سال آینده با بحران نابودکننده‌ای روبه‌رو خواهد شد.
تبعات افزایش بلیت سینما
تهیه‌کننده فیلم «خوب، بد، جلف۱و۲» و سریال‌های موفقی چون «شب‌های برره» و «ساختمان پزشکان» درباره پیشنهاد موکول کردن اکران فیلم‌های جشنواره فجر امسال بعد از نمایش فیلم‌های در صف اکران بیان کرد: قطعاً تا عید فطر سینماها باز نخواهند شد و فرصت سه ماه از دست رفته است. ترافیک فیلم‌های اکران نشده زیاد خواهد شد و سال سختی خواهد بود.
وی در پاسخ به این پرسش که افزایش قیمت بلیت سینما تا چه اندازه می‌تواند در حل این مشکلات یاری‌دهنده باشد، عنوان کرد: شرایط اقتصادی همه افراد به‌نوعی از این وضعیت متضرر شده است. در این شرایط اضافه کردن قیمت بلیت سینما هیچ کمکی نمی‌کند. در واقع این اتفاق تنها منجر به حذف سینما از سبد فرهنگی خانواده‌ها می‌شود و دستاورد دیگری ندارد.
گزارش از هنگامه ملکی