حاشیه‌های لغو همایش دوچرخه‌سواری خانوادگی در تهران همچنان ادامه دارد. در این رویداد قرار بود دیروز جمعه، خانواده‌های تهرانی در آستانه 31 شهریور، روز جهانی بدون خودرو، مسیر بین پارک لاله تا میدان مشق (محدوده میدان امام خمینی و خیابان سی تیر) را رکاب بزنند؛ اما یک‌باره شهرداری با انتشار اطلاعیه‌ای رسماً خبر لغو آن را اعلام کرد. در اطلاعیه، دلیل لغو برنامه، ملاحظات امنیتی و قضایی و دستور مقامات مربوطه عنوان شده است که بعداً مشخص شد دو مرجع دادستانی شعبه ارشاد و راهور ناجا پشت این ماجرا قرار دارند. این در حالی بود که گروه‌های مختلف مردم اعم از سازمان‌های مردم‌نهاد، گروه‌های مختلف ورزشی و کنشگران و دغدغه‌مندان هوای پاک، خود را آماده این رویداد کرده و برخی از آنها در محل حضور داشتند. اما بر اساس اخبار منتشره در فضای مجازی، بعد از اعلام خبر لغو این همایش، پلیس از ورود افراد دوچرخه‌سوار به پارک لاله خودداری کرده است.
با این حال گفته می‌شود گروه‌هایی از مردم پس از لغو مراسم شهرداری، با هماهنگی یکدیگر مراسم‌های مختلفی را در چند جای تهران از جمله در پارک چیتگر و سرخه‌حصار برگزار کنند. در نامه‌ای که از طرف دادستانی برای شهرداری منطقه 6 با عنوان همایش دوچرخه‌سواری مختلط و خانوادگی ارسال شده است، ابراز نگرانی شده که ممکن است در این همایش اتفاق و مفاسدی رخ دهد که مدیریت آن از عهده شهرداری تهران خارج است. در نامه راهور هم که به معاونت حمل و نقل و ترافیک شهرداری ارسال شده، آمده که فرماندهی نیروی انتظامی اعلام کرده، به خاطر نزدیک بودن «دربی» فوتبال، باید این برنامه لغو شود.
پس از لغو این رویداد خانوادگی و انتشار نامه دادستان، اعتراضات مردم در شبکه‌های مجازی شکل گرفت. برخی این اعتراضات را در قالب سؤال بیان کردند که چطور زمانی که در راهپیمایی 22 بهمن زن و مرد و خانواده‌ها دوشادوش هم حرکت می‌کنند، مفسده‌ای رخ نمی‌دهد؟ در این میان آرش میلانی یکی از اعضای شورای شهر تهران در توییتی گفته: آیا لغو مراسم دوچرخه‌سواری خانوادگی در تهران مصداق پیشگیری از منکر است یا حاصل یک مصلحت‌اندیشی خاص؟ مرزهای ناهنجاری از نگاه قانون و عرف چیست؟ آیا دستور قضایی تنها چاره شهر ماست؟ حمل و نقل پاک یک الزام و پرهیز از یک‌جانبه‌گرایی و گفت‌وگو راه ناگزیر ماست. البته گفته می‌شود یعقوب آزاده‌دل، مدیر سیستم حمل‌ونقل پاک شهرداری تهران هم نامه‌ای گلایه‌آمیز خطاب به فرمانده نیروی انتظامی تهران و رئیس قوه قضاییه ارسال کرده است.
پلیس راهور رضایت داشت
در حالی یک طرف لغو این رویداد پلیس راهور است که حجت نظری، عضو کمیسیون فرهنگی شورای شهر تهران در گفت‌وگو با ایرناپلاس می‌گوید: در جلسات هماهنگی این رویداد، پلیس محترم راهور حضور داشت و در آن جلسات لااقل نظر مخالف از سوی پلیس راهور نشنیدیم. فارغ از این که برداشت من این بود که پلیس راهور همراه این موضوع هم هست و این که در نهایت مخالفت می‌کنند، پذیریش نظرات دیگر نهادهای مسئول است.
نظری ادامه می‌دهد: به نظر می‌رسد مدیریت شهری هر آنچه در توان داشت انجام داد و معاونت حمل‌ونقل و ترافیک، معاونت فرهنگی و اجتماعی و ستاد توان‌افزایی و فعالیت سازمان‌های مردمی شورای شهر جلسات مستمری برگزار کرد تا این مراسم بدون حاشیه برگزار شود. لذا شهرداری تهران مجوزهای لازم را تا جایی که امکان داشت، اخذ کرد و کار عملاً آماده برگزاری بود. اما در دقایق پایانی، سایر مسئولانی که به هر دلیلی معتقد بودند که برگزاری این برنامه به مصلحت نیست، با آن مخالفت کردند.
برخی کارشناسان و مسئولان شهری معتقدند با وجود معضلات شهر تهران از جمله ترافیک و آلودگی هوا، لازم است حمل و نقل پاک به یکی از رویکردهای اصلی پایتخت تبدیل شود. این در حالی است که توسعه مترو و سایر حمل و نقل‌های پاک، هزینه‌بر بوده و نیازمند زمان است. به همین دلیل، در چنین شرایطی، دوچرخه می‌تواند راه‌حل مناسبی باشد. نظری در این باره می‌گوید: علاوه بر معضل ترافیک و آلودگی هوا مدتی است معضل دیگری گریبانگیر شهروندان شده و آن داشتن اضافه‌وزن است. به نظرم با جمیع این مسائل ما باید از رویدادهای این‌چنینی استقبال کنیم و حتی تلاش کنیم رویدادی مثل دوچرخه‌سواری معطوف و محدود به روز بدون خودرو نباشد و تلاش کنیم آن را در سایر ایام سال نیز با قوت ادامه دهیم.
ادعای تقویت نهاد خانواده را داریم، اما از برنامه‌های خانوادگی ممانعت می‌کنیم
او در ادامه با اشاره به لغو همایش دوچرخه‌سواری خانوادگی ادامه می‌دهد: حتماً یکی از بهترین اتفاقاتی که می‌تواند در هر رویدادی رقم بخورد این است که رویداد را تا جای ممکن خانوادگی کنیم؛ اتفاقی که به‌ندرت رخ می‌دهد. متأسفانه ما ادعایمان تقویت نهاد و جایگاه خانواده است، اما از هر برنامه‌ای که قرار است به‌صورت خانوادگی برگزار شود، استقبال نمی‌کنیم و اتفاقاً برنامه‌ها را به سمت جدا کردن افراد مختلف خانواده از هم می‌بریم.
عضو کمیسیون فرهنگی شورای شهر تهران ادامه می‌دهد: ما در برنامه‌ها و مصوبات مختلف شورا و در موارد مختلفی که شهرداری اجرا می‌کند، تلاش کردیم نهاد خانواده را ببینیم و رویداد را جوری برنامه‌ریزی کنیم که خانواده‌ها در کنار هم حضور داشته باشند. در مصوباتی مثل زیست‌شبانه، گذرهای فرهنگی و مجموعه مواردی که شهرداری هم پیگیر اجرای آنهاست و مورد اخیر آن همین همایش دوچرخه‌سواری خانوادگی بود، تلاش کردیم نهاد خانواده را تقویت کنیم، اما به هر دلیلی این اتفاق رخ نمی‌دهد و من امیدوارم دستگاه‌های محترمی که در این حوزه نگاهشان بر خلاف نگاه مدیریت شهری بوده، بیایند و دیدگاه خود را تبیین کنند و نظر خود را با جامعه به اشتراک بگذارند تا جامعه بداند چرا این عزیزان مخالف برگزاری همایش‌های خانوادگی هستند.
به اعتقاد نظری، اگر این رویداد برگزار می‌شد، قطعاً هیچ حاشیه‌ای نداشت و می‌توانست به ارتقای سلامت شهروندان کمک کند. از طرفی می‌توانست به افزایش سرمایه اجتماعی کمک کند. همچنین در شرایطی که ما اوضاع آرامی را در منطقه خاورمیانه نداریم و هر روز دچار تهدید هستیم، اتفاقاً باید از برنامه‌هایی که دسته جمعی برگزار می‌شوند و روحیه جمعی را تقویت می‌کنند، استقبال کرد؛ نه این که از برنامه‌های این‌چنینی واهمه داشته باشیم و بخواهیم آنها را لغو کنیم.
دادستانی دلیل مخالفت خود را شفاف بگوید
نظری با اشاره به نامه دادستانی در مورد احتمال وقوع مفسده در این رویداد می‌گوید: برداشت شخصی من این است که قرار نیست در این رویدادها مفاسدی رخ بدهد یا رویدادها زمینه‌ساز مفسده باشند. لذا به ذهنم می‌رسد که در این موارد باید گفت‌وگوی بیشتری صورت گیرد. حتماً اصل پاسخگویی و شفافیت می‌تواند مشکل ما را حل کند .من امیدوارم دادستانی در نشست خبری یا هر قالب دیگری که خودش مصلحت می‌داند، نظرش را درباره این موضوع بگوید که چرا فکر می‌کند این دست رویدادها موجب مفسده می‌شوند و چه نوع مفسده‌هایی ممکن است از این رویدادها به جامعه تسری پیدا کند.
به اعتقاد او، اگر چنین رویدادهایی به‌صورت دسته جمعی و خانوادگی در عرصه عمومی برگزار نشود، کسی که به دنبال مفسده باشد، حتماً مفسده‌اش را به‌نوعی به اجرا خواهد گذاشت. عملاً دستورهای این‌چنینی باعث از بین رفتن فساد نمی‌شوند فقط باعث می‌شوند فساد به پستو برود.
شورای تأمین به ماجرا وارد شود
با این حال، نظری معتقد است با وجود اینکه گفت‌وگوهایی انجام شده بود، شاید لازم بود گفت‌وگوهای بیشتری برای هماهنگی انجام شود. او می‌گوید: ما نمی‌توانیم تمام اموری را که در شهر اجرا می‌کنیم، منوط به رضایت گرفتن از دستگاه‌های دیگر کنیم. معتقدم در موضوعات این‌چنینی نقش شورای تأمین خیلی تعیین‌کننده است. شورای تأمین باید نقش‌آفرینی بیشتری داشته باشد. با وجود نظر دادستانی محترم، معتقدم شورای تأمین به‌عنوان عالی‌ترین مرجع تصمیم در امور این‌چنینی باید فصل‌الخطاب باشد و نظر یکی از دو طرف را مساعد بداند یا برای حل موضوع با ریش‌سفیدی بین دو طرف، اختلافات را کم کند و اگر اختلافات کم نشد، فصل الخطاب باشد و یکی از دو نظر را بپذیرد. انتظار داریم شورای تأمین وارد شود و خودش محور این گفت‌وگو باشد و در نهایت تصمیم گیرنده شورای تأمین است.