شب میلاد امام حسن مجتبی (ع) بود که برنامهسازان شبکه پنج شاید به گمان خودشان خوشسلیقگی به خرج دادند و آنتن زنده را در اختیار یکی از هیئتهای تهران گذاشتند. مداحی خوانده بود و رفته بود و حالا نوبت مداح بعدی بود که در مدح و منقبت کریم اهلبیت، برنامه اجرا کند.
مداحی جوان میکروفن را گرفت و شروع کرد. اما شاید خبر نداشت که این شروع جنجالی است که دامن خیلیها را خواهد گرفت.
تنها پنج ثانیه زمان کافی بود تا هر آنچه تاکنون مقامات سیاسی و مذهبی نظام درباره وحدت شیعه و سنی، برادری و همزیستی مسالمتآمیز و یکپارچگی در برابر دشمن گفته بودند، به باد برود و جایش تخم کینه و خصومت کاشته شود.
احد قدمی به رسم برخی مداحان، با سلام و صلوات بر اهلبیت و بعد توهین به خلفا و همسر پیامبر اسلام شروع کرد و...
توضیحات آقای معاون
دو سه روز گذشت و وقتی فیلم این اتفاق در فضای مجازی دست به دست شد و اعتراضها شروع شد، جواد رمضاننژاد، مدیر شبکه پنج عذرخواهی کرد و از برخورد و برکناری عوامل این اتفاق خبر داد، اما بهواسطه سهلانگاریها توفانی برخاسته بود که به این سادگیها فروکش نمیکرد.
علمای اهل سنت و نمایندگان مجلس معترض شدند و خواستار برخورد جدی با عوامل این اتفاق شدند و مرتضی میرباقری، معاون سیما که در این چند روز سکوت کرده بود، مجبور شد برای توضیح به مجلس برود.
سید مرتضی میرباقری با تأکید بر اینکه پخش زنده سخنان نامربوط مداح حاضر در هیئتی که مراسم آن از شبکه پنج سیما پخش میشده خارج از اراده مدیران شبکه بوده و اینطور خواست دلجویی کند: با عذرخواهی از برادران و خواهران و علمای بزرگوار اهل سنت اعلام میکنم هم مدیر و تهیه کننده و ناظر این برنامه اخراج و هم شخص مدیر شبکه پنج سیما بهدلیل این کوتاهی توبیخ شده است.
پخش مجالس مداحی سالهاست که برنامه ثابت تلویزیون در ایام جشن و عزای ائمه اطهار است. گذشته از اینکه این مجالس که در جمعهای محدود و هیئتی برگزار میشوند چقدر برای نمایش از تلویزیون مناسب هستند، ولی نکته دیگر این است که عموماً تعدادی مداح خاص یا دو سه هیئت خاص در محرم و ماه رمضان پوشش داده میشوند که این مسئله حتی باعث گلایه مداحان دیگر هم شده است.
برکناری مدیر انقلابی!
اما برخورد با مدیر شبکه پنج، برخلاف رویههای قبلی صدا و سیما شدیدتر از توبیخ بود و به دستور علی عسگری، رئیس این سازمان، مدیر جوان شبکه پنج برکنار شد که این برکناری خیلیها را مبهوت کرد تا جایی که حتی برخی تحلیل کردند که این اتفاق تنها بهانهای برای برکناری یک مدیر انقلابی بوده است. رمضاننژاد پیش از این، مدیر شبکه افق بود و از آنجا به شبکه پنج رفته بود.
پس از برکناری مدیر شبکه، قوه قضائیه هم عکسالعمل سریعی نشان داد و مداح مذکور به دلیل شکایت دادستان بهعنوان مدعیالعموم احضار شد و تمام. فعلاً و بعد از گذشت سه هفته، خبری از روند رسیدگی و نتایج پرونده این مداح منتشر نشده است.
رئیس یکی از تشکلهای مداحی که خواست نامش منتشر نشود به خبرنگار ایرناپلاس گفت: از وضعیت پرونده احد قدمی اطلاعی ندارم و باید از قوه قضائیه سوال کنید. اما در این ماجرا برخورد اصلی باید با صدا و سیما میشد که شد و البته حتی اگر پخش تلویزیونی هم نباشد، با این موبایلها و دوربینها چیزی پنهان نمیماند و فضای مجازی را هیچ کاری نمیشود کرد و لذا همه مداحان باید مراقب باشند.
پایان باز پروندههای مداحان
این نوع رسیدگی و خبررسانی درباره مداحان، در سالهای اخیر سابقه دارد. دو سال پیش در چنین روزهایی خبر رسید مداحی معروف که در گذشته هم حاشیههایی داشته به همراه مداح دیگری بازداشت شدهاند. غلامحسین محسنیاژهای، روز یکشنبه ۸ مرداد سال ۹۶ در نشست خبری در پاسخ به سؤالی اعلام کرد که پرونده دو مداح بازداشت شده، در دادسرای ویژه روحانیت در حال بررسی است و از جزئیات آن اطلاعی ندارد. این در حالی بود که خبرهای غیررسمی اتهامات سنگینی را متوجه یکی از مداحانی که بازداشت شده بود، میکرد. از اتهام جاسوسی و ارتباط با سفارتهای خارجی گرفته تا مسائل خصوصی. چند ماه بعد علیاکبر مداحی، رئیس هیئت رزمندگان در گفتوگویی با مجله خیمه اعلام کرد که مداحان این پرونده ممنوع المنبر شدهاند و حق مداحی کردن ندارند. اما این آخرین اظهار نظر دراینباره بود و انگار این پروند به دست سکوت سپرده شد و دیگر خبری از روند و حکم آن شنیده نشد. این در حالی بود که حتی برخی مسئولان سازمانهای دینی و تبلیغاتی کشور در جلسات خصوصی درباره پرونده این مداح ابراز ناراحتی و تأسف کرده و ماجرای آسیبهای مداحان را نگران کننده شمرده بودند.
یک سال بعد، مداحی که ممنوعالمنبر بود، آهستهآهسته جلساتش را شروع کرد، اما نه حکم او بهطور علنی اعلام شد و نه کسی از وی به خاطر شایعات و اتهامات نادرست عذرخواهی کرد و این پرونده در اذهان مردم همچنان باز ماند.
مدیر یک مجموعه مهم و اثرگذار هیئتی درباره پرونده مداح معروفی که دو سال قبل مطرح شد نیز به ایرناپلاس گفت: پرونده آن فرد موارد متعددی داشت که با صلاحدید دستگاههای مسئول، این فرد فعلاً با تعهد آزاد است و فعالیت میکند و فکر میکنم دادگاهی نشد و صلاح دانسته شد به خاطر نفوذی که در بین جوانها دارد، حیثیت او حفظ شود. مهلتی به او داده شد تا جبران کند و اصلاح شود. در این مدتی که بیرون است هم نشان داده که در حال جبران است و خطایی از او سر نزده است و امیدواریم همین گونه پیش برود. این جور چیزها اگر علنی شود حیثیت جامعه مداح را از بین میبرد. به همین خاطر، این طور مصلحت دانسته شده است.
هفتتیرکشی در اتوبان
دیماه سال ۹۲ بود که خبر رسید مداح معروف دیگری نیمهشب در اتوبان شهید بابایی با اسلحه هفتتیر به سمت ماشین دیگری که سرنشین داشته، شلیک کرده است. این خبر تأیید شد و حتی جزئیات ماجرا هم روشن شد. سرنشین ماشین خسارت دیده حتی با برخی رسانهها، مصاحبه مفصلی کرد و ماجرا و اتفاقات بعد را ریز به ریز شرح داد.
انعکاس این خبر در رسانههای داخلی و خارجی یکی از پر بازدیدترین اخبار سال ۹۲ شد. رسانههای معاند از این اتفاق و آب گلآلودی که آقای مداح و همراهانش فراهم کرده بودند، نهایت استفاده را کردند و برای ضربه به نظام و دین کم نگذاشتند. اما آیا میدانید پایان این پرونده به کجا رسید؟ چه کسی مقصر بود و چه کسی محکوم شد؟
مثل فیلمهای فرهادی
تخلفات مداحان معروف و غیر معروف بیشتر از این موارد است و چون بسیاری از آنها علنی نشده، از ذکر موارد دیگر خودداری میکنیم. مداحان نیز مانند بقیه اقشار جامعه ممکن است مرتکب خطا شوند، اما این سوال همیشه وجود دارد که چرا اطلاعرسانی شفاف و برخوردی مانند پروندههای دیگر با این پروندهها انجام نمیشود؟ در حالی که اگر حکم نهایی و مقصران احتمالی اعلام و مجازات شوند، بسیار به اعتماد عمومی جامعه کمک میکند و ذهن مردم را از شک و شبهه و حرف و حدیثها درباره احتمال سرپوش نهادن و به دست سکوت سپردن تخلفات این صنف، پاک میکند.
پرونده مداحان معروف همیشه پایانی باز دارد؛ مثل فیلمهای اصغر فرهادی.
گزارش از علیرضا حسینی