تهران- ایرناپلاس- دوشنبه گذشته، دانشگاه تهران صحنه تجمع شماری از دانشجویان بود كه به زد و خورد هم كشیده شد.

این تجمع دانشجویان بازتاب گسترده ای در شبكه‌های اجتماعی و رسانه ها داشت. هر یك از طرفین برخوردها، انگشت اتهام را طی این روزها به سمت دیگری نشانه گرفته و شروع كننده درگیری را دیگری دانسته است. دانشجویان معترض می‌گویند عده ای به صورت سازماندهی شده از خارج دانشگاه آمده‌اند و دیگر دانشجویان می‌گویند معترضان درگیری را شروع كرده‌اند.

به همین سبب گفت-وگویی با رضا میثمی، معاون سیاسی بسیج دانشگاه تهران، مهرداد پولادی دبیر انجمن اسلامی دانشگاه تهران و مرضیه.خ یكی از دانشجویان حاضر در تجمع داشتیم كه به شرح زیر است:


*روایت اول: معاون سیاسی بسیج دانشجویی دانشگاه تهران

ایرناپلاس: روایتتان را از تجمع روز دوشنبه می‌فرمایید؟

میثمی: من نبودم. ما اطلاع دقیقی نداریم و اخبار مرتبط با آن را از خبرگزاریها و افراد شنیدیم. روایت مختص به خودمان را نداریم. چون ما برنامه یا تجمعی نداشتیم.

ایرناپلاس: یعنی هیچ یك از دوستان بسیج، آنجا حضور نداشتند؟

میثمی: نمی توانم بگویم هیچ كدام حضور نداشتند، اما بنده به عنوان فردی كه مسئول برگزاری تجمعات است، اصلا در دانشگاه حاضر نبودم و اصلا، آن روز برنامه‌ای نداشتیم.

ایرناپلاس: در تصاویر و فیلمهایی كه از آن روز منتشر شده و دانشجویان هم میگویند دیده‌اند كه گروهی الله اكبرگویان وارد محوطه دانشگاه شدند. ورود این عده با هماهنگی یا اطلاع بسیج نبوده است؟

میثمی: اطلاعی ندارم. عرض می‌كنم حتی ما برنامه‌ای نداشتیم، چه رسد به آنكه نیرویی با هماهنگی ما وارد دانشگاه شود. ضمن اینكه اساسا بسیج برای ورود به دانشگاه كاری انجام نمی‌دهد. كما اینكه ما در برنامه‌ای كه روزچهارشنبه برگزار كردیم، دو برابر جمعیتی كه شنیدیم در تجمع آن روز حضور داشتند، جمعیت حاضر شد. ما نیازی به نیروی بیرونی نداریم. بسیج به حد كفایت آدم دارد.

ایرناپلاس: پس افرادی كه در محوطه تحت عنوان بسیج با دانشجویان برخورد می‌كردند، چه كسانی بودند؟

میثمی: اگر فردی تحت عنوان بسیج در آنجا حاضر بوده، از او بپرسید كه بوده و آنجا چه می‌كرده؟

ایرناپلاس: گروهی در آمفی تئاتر دانشكده هنرهای زیبا، خود را بسیجی خواندند و در واكنش به شعار «اگر دانشجویی كارت دانشجویی‌ات كو؟»، كارتهای خود را نشان داده‌اند، اینها كه بودند؟

میثمی: البته ما ابایی نداریم، به هر حال بسیجی زیاد است و هر كسی می‌تواند بسیجی باشد اما همان طور كه گفتم، بسیج تشكل و مسئول دارد و بنده به عنوان مسئول برنامه ها آن روز حضور نداشتم. حالا ممكن است آن روز، كسی در كنجی به دیگری گفته باشد« بسیجی است» كه این بحث دیگری است.

ایرناپلاس: به هر حال در تجمع آن روز درگیری رخ داده و چند نفر بر اثر آن آسیب دیده‌اند و نام بسیج دانشگاه تهران هم مطرح شده است، شما كه دخالتی نداشتید، چرا در این مدت سكوت كردید؟

میثمی: بسیج اصلا اعلام موضع و برنامه‌ای در این باره نداشته است. مشخص هم نیست چه كسی كتك خورده است؟ ممكن است بسیجی باشد، ممكن است فرد دیگری باشد. نه كسانی كه كتك خوردند به ما ربط دارند و نه كسانی كه كتك زدند. بسیج هیچ كاری نكرده و بیانیه و تجمع هم نداشته است. اینكه ما بگوییم هركه ریش دارد بسیجی و هر كس مانتو می‌-پوشد ضد نظام است، شیوه غلطی است.

ایرناپلاس: نظر شما درباره افرادی كه به نام تشكل شما با تجمع دانشجویان برخورد كردند، چیست؟

میثمی: ما برنامه‌ای نداشتیم، شما از خودشان بپرسید. به نظر من اساسا كتك زدن كار خوبی نیست.

ایرناپلاس: بحث تنها درگیری فیزیكی نیست، موضوع اصلی این است كه چرا بسیج طی این مدت اقدامات منتسب به خودش را تكذیب نكرد و نگفت كه برنامه بسیج روز دیگری است؟ چرا از بعدازظهر دوشنبه تاكنون بسیج بیانیه ای مبنی بر اینكه مسئولیت درگیری آن روز را برعهده نمی‌گیرد، منتشر نكرده است؟

میثمی: ما به عنوان صدای مخالف آنها، آن روز تجمع نكردیم. بلكه روز چهارشنبه برنامه‌ای با حضور آقای نیلی برگزار كردیم و مواضع و نكاتمان را گفتیم. ضمنا چرا بسیج باید تكذیب كند؟ چرا بسیج باید مسئولیت آن روز را برعهده نگیرد؟ وقتی كاری را نكرده، نمی گوید نكرده است.

ایرناپلاس: خبرگزاری فارس در گزارش روز چهارشنبه اش از تجمع شما در مسجد دانشگاه تهران، آورده كه دانشجویی خطاب به رئیس دانشگاه تهران گفته است: «آیا نمی‌ توانید حداقل قانون را اجرا كنید، اگر نمی‌ توانید ما اجازه آتش به اختیار داریم»، نظر شما در این باره چیست؟

میثمی: البته ایشان عضو بسیج نبودند، اما دانشجو بودند، به نظر من ایشان مفهوم آتش به اختیار را به خوبی متوجه نشدند و آنجا برای طرح این موضوع مناسب نبود.



**روایت دوم، یكی از دانشجویان حاضر در تجمع

ایرناپلاس: هدف از برگزاری تجمع چه بود؟

مرضیه: یك هفته قبل از برگزاری تجمع، گروهی خانم در كنار نیروهای حراست، مقابل درهای دانشگاه مستقر شده بودند و درباره پوشش دانشجویان تذكر می‌دادند. حتی در مواردی مانع ورود برخی از دانشجویان دختر شده بودند. طی سالهای گذشته، قوانین مشخصی جز آنچه عرف است، درباره حجاب دانشجویان وجود نداشته است. به طور مثال در بعضی دانشگاهها قوانین مشخصی وجود دارد اما در دانشگاه تهران چنین قوانینی نبود و ما ندیده بودیم.

ایرناپلاس: اعتراض شما دقیقا به چه چیزی بود؟ تذكرهای اخیر مربوط به حجاب و پوشش یا قوانین كلی مربوط به حجاب؟

مرضیه: اعتراض ما دقیقا به دخالت در پوشش دانشجو و ایجاد محدودیت برای پوشش آنها بود نه قوانین كلی‌تر.

ایرناپلاس: برگزاری این تجمع چه ضرورتی داشت؟

مرضیه: از آنجایی كه در اتفاقات مشابه دیگری كه در دانشگاه تهران رخ می‌داد، دانشجویان از روشهای دیگری چون نوشتن نامه و بیانیه استفاده می‌كردند و هیچ گاه پاسخ صریح و قانع كننده ای از مسئولان دریافت نمی‌كردند یا موضوع كلا نادیده گرفته می‌شد. در نتیجه تصمیم گرفتیم تجمع برگزار كنیم.

ایرناپلاس: یعنی راهی جز تجمع باقی نمانده بود؟

مرضیه: از آنجایی كه موضوع تجمع، اعتراض به برخوردهای حراست درباره پوشش بود، باعث شد دانشجویان به این نتیجه برسند. برای پیشگیری از اجرای این رویه جدید در روزهای آینده و برای دریافت یك پاسخ سریع از سوی مسئولان دانشگاه، نیازمند یك حركت بزرگ و جمعی بودیم. در نهایت، دانشجویان به این نتیجه رسیدند كه تجمعی را در پردیس مركزی داشته باشند و از مسئولان درخواست پاسخگویی به این پرسش را داشته باشیم كه این قانون را چه كسی وضع كرده؟ چه كسی مجری است و تا چه زمانی تداوم دارد؟

ایرناپلاس: روایت خودتان را از تجمع روز دوشنبه برای مخاطبان ایرنا بازگو كنید.

مرضیه: تجمع ساعت 12 از پردیس هنرهای زیبا شروع شد. دانشجویان جمع شدند. پلاكاردهایی كه مرتبط با پوشش اجباری بود را در دست داشتند و شعارهای مرتبط با آن را نیز می‌دادند. كم كم جمعیت به سمت بخش‌های مركزی دانشگاه حركت كردند. بین مسیر، نیروهایی كه بسیاری شان حتی دانشجو نبودند و ما می‌توانستیم این موضوع را تشخیص دهیم، از مقابل و پشت سر بچه‌ها را محاصره كردند. آنها با سر دادن شعار مانع از شنیدن صدای شعار بچه ها می‌شدند. گروهی از آنها نیز به درون جمعیت دانشجوها می‌دویدند و بچه‌ها را هول می‌دادند تا مانع از حركتشان در مسیر مشخص شوند. در واقع می‌خواستند جمعیت را پراكنده كنند اما دانشجوها به مسیرشان ادامه دادند.

زمانی كه جمعیت به دانشكده فنی رسید، دانشجوها تصمیم گرفتند حلقه بزنند و بیانیه‌ای كه آماده كرده بودند را قرائت كنند اما این افراد به حلقه حمله كردند و با بچه‌ها درگیر شدند. در این درگیری‌ها چشم یكی از دانشجوها، استخوان دنده دانشجویی دیگر و مفصل انگشت یكی از بچه‌ها نیز آسیب دید.

ایرناپلاس: چرا به سمت حلقه دانشجویان هجوم آورند؟

مرضیه: نمی‌خواستند بیانیه خوانده شود.

ایرناپلاس: بعضی از دانشجویان می‌گویند درگیری‌ها از سمت تجمع‌كنندگان شروع شد، یعنی شما حمله كردید به سمت آنها.

مرضیه: نه. درگیری‌ها ابتدا از طرف آنها شروع شد. مستمر به حلقه‌هایی كه بچه‌ها برای خواندن بیانیه تشكیل می‌دادند حمله می‌كردند و وارد حلقه می‌شدند. اگر كمی روی فیلم‌ها دقیق شویم، می‌توانیم تصاویر آن را ببینیم. بعد از این درگیری‌ها، دانشجویان از دكتر سرسنگی، معاونت فرهنگی دانشگاه خواستند در تجمع حضور یابد. حتی ایشان هم توان مقابله در برابر این نیروها را نداشت.

ایرناپلاس: تصویری از درگیری میان یك دانشجو با خانمی كه پوشش چادر دارد، منتشر شده است. بسیاری با استناد به این تصویر می‌گویند تجمعكنندگان هم برخورد فیزیكی كردند.

مرضیه: در واقع دانشجویی در حال فیلمبرداری و عكس گرفتن از حلقه‌ای بود كه دانشجویان برای قرائت بیانیه تشكیل داده بودند اما این خانم با هجوم آوردن به سمت دانشجوها حلقه را شكست و با این دانشجو درگیر شد. می‌خواست دوربین و گوشی دانشجو را از او بگیرد. دستان دانشجو را می‌كشید. دانشجو ابتدا سعی كرد با گفتوگو موضوع را حل كند اما این خانم به حمله ادامه داد و نهایتا دانشجو برای رها كردن خودش ناگزیر به برخورد فیزیكی متقابل شد. در حقیقت اصلا حمله‌ای از سوی دانشجو رخ نداد. او از خودش دفاع كرد.

ایرناپلاس: داخل آمفی تئاتر هنرهای زیبا هم درگیری رخ داد؟

مرضیه: بعد از درگیریها در محوطه، تصمیم بر این شد دانشجویان به آمفی تئاتر هنرهای زیبا بروند. آنجا نیروهای لباس شخصی می‌خواستند تجمع‌كنندگان را داخل آمفی تئاتر حبس كرده و بیانیه خودشان را بخوانند. همزمان دانشجوهای تجمع كننده درحال رایزنی با دكتر سرسنگی برای كسب مجوز قرائت بیانیه بودند كه ایشان هم تعلل می‌كرد. به نظر می‌رسید نیروهایی كه از خارج دانشگاه آمده بودند اجازه این كار را نمی‌دادند. در نهایت، بعد از درگیرهای زیادی كه در آمفی تئاتر رخ داد و با دیدن فیلم‌های آن می‌توان فهمید كدام سو باعث ایجاد تشنج شده است، با اجازه معاون دانشگاه بیانیه دانشجویی خوانده شد و دانشجوها از آمفی تئاتر خارج شدند.

ایرناپلاس: بر چه مبنایی ادعای حضور نیروهای بیرونی را طرح می‌كنید؟

مرضیه: اگر به ظاهر این افراد نگاه می‌كردیم، متوجه می‌شدیم به لحاظ سنی نمی‌توانستند دانشجو باشند. حتی در فیلمها آقایی با ریش سفید دیده می‌شود كه بیشترین حمله به سوی دانشجویان توسط او انجام گرفت. حتی به نظر می‌رسید نیروهای حاضر در صحنه را رهبری می‌كرد. حتی در آمفی تئاتر كه بچه شعار دادند «اگر كه دانشجویی، كارت دانشجویی‌ات كو؟» از بین 50 نیروی حاضر، تنها شاید حدود 20 نفر كارت دانشجویی نشان دادند.



**روایت سوم، دبیر انجمن اسلامی دانشگاه تهران

ایرناپلاس: روز دوشنبه در تجمع حضور داشتید؟

پولادی: نه

ایرناپلاس: انجمن اسلامی به توافقی برای حضور در تجمع نرسیده بود؟

پولادی: انجمن این مسئله را در دستور كار نداشت.

ایرناپلاس: اما از روزهای قبل فراخوانی درباره آن منتشر شده بود.

پولادی: بله، اما فراخوان مجازی بود و انجمن هم در آن دخالتی نداشت. یعنی هیچ تشكلی، هماهنگی برای برگزاری آن انجام نداده بود. به عبارتی دانشجویان از هر فكر و سلیقه‌ای در تجمع بودند. موضوع تجمع نیز اعتراض به برخورد ضربتی با مسئله حجاب در دانشگاه بود. به عبارتی دانشجویان به تصمیمات اخیر مسئولان دانشگاه و شورای حراست، مبنی بر حضور نیروهای حراست خانم در محوطه و تذكر درباره حجاب كه خلاف رویه سالهای اخیر بوده، اعتراض داشتند. آن چیزی كه موضوع را به سمت تشنج پیش برد، ورود یكی از تشكلها به ماجرا و برخورد با دانشجویان بود. این اتفاق در دی ماه 96 هم رخ داد. آن زمان عدهای از دانشجویان به موضوعی اعتراض داشتند و این تشكل با ورود به موضوع فضا را ملتهب كرد. به قول خودشان سردر دانشگاه را فتح كردند. مجموعا ورود اینها به تجمعاتی از این دست، فضا را به سمت درگیری و ضرب و شتم بچه ها پیش برد و مدیریت را از دست همه خارج كرد.

ایرناپلاس: فرمودید دوشنبه در پردیس مركزی حضور نداشتید!

پولادی: بله. اما با ریاست دانشگاه، حراست و معاونتها در تماس بودم و موضوعات دانشجویان را به آنها انتقال می‌دادم و متأسفانه می‌شنیدم نیروهای حراست، در موضوع درگیری و ضرب و شتم دانشجویان میان آنها و تجمع كنندگان ورود نمی‌كنند. این موضوع برای ما بسیار سخت بود. حتی با ریاست دانشگاه و معاونین هم تماس گرفتم اما بی اثر بود و شاهد بودیم كه بازتاب اخبار تجمع در شبكه‌های اجتماعی و رسانه ها به این سمت سوق یافت كه دانشگاه تهران نه نماد گفت‌وگو، بلكه نماد ضرب و شتم و تندروی است.

ایرناپلاس: دوستان شما، اعضای تشكل‌های دیگر را در اتفاقات آن روز دیده بودند؟

پولادی: بله. حضور آنها را به ما انتقال می‌دادند. حتی در كلیپ‌ها موجود است كه معاون دانشگاه، مسئول بسیج دانشجویی را خطاب قرار می‌دهد و می‌گوید: « نیروهایتان را كنترل كنید» یا در ویدیویی كه مربوط به سالن شهید آوینی است، معاون دانشگاه رسما از این افراد اسم می‌برد.

نكته دیگری كه من باید به آن اشاره كنم، این است كه كسی درباره موضوع حجاب بحثی ندارد، چراكه مقوله‌ای دینی است و متخصصان باید درباره آن اظهارنظر كنند اما آنچه امروز گریبان دانشگاه را گرفته، برخوردهای غیرفرهنگی با این موضوع است. در حالی كه ما انتظار داشتیم به گونه‌ای دیگر با آن برخورد شود. انجمن اسلامی در هشت دهه گذشته دینداری را الگوی خود قرار داده و حجاب هم یك مسئله دینی است و ما درباره دین با همه عهد اخوت داریم، ولی منتقد اینگونه برخورد با مسئله هستیم.