حجت‌الاسلام علی یونسی، وزیر اطلاعات دولت اصلاحات و دستیار سابق رئیس‌جمهوری در امور اقوام و اقلیت‌های مذهبی می‌گوید عده‌ای جمهوری اسلامی را به گروگان گرفته‌اند. یونسی در تحلیل رفتار مخالفان دولت معتقد است كه آنان تصور می‌كنند شكست این دولت، به معنای پیروزی آن‌هاست. یونسی كه سابقه مدیریت در بخشهای امنیتی قضایی كشور را دارد در گفت‌وگوی خود با ایرناپلاس بر این باور است كه حوادث اخیر تروریستی نشان‌دهنده قدرت این گروهك‌ها نیست، بلكه ضعف‌هایی در داخل وجود دارد. یونسی همچنین با ذكر خاطره‌ای از همكاری و نقش ابراهیم رئیسی در پرونده زهرا كاظمی تأكید می‌كند رئیسی گزینه مناسبی برای ریاست قوه قضاییه است. در ادامه مشروح این گفت‌وگو را می‌خوانید.
ایرناپلاس: شما كه به مسائل منطقه و مسائل امنیتی اشراف دارید، به نظرتان چه عواملی را می‌توان به‌عنوان زمینه حوادث تروریستی اخیر كشور برشمرد؟
یونسی: حادثه تلخ و ناگواری كه در سیستان و بلوچستان رخ داد كام همه را تلخ كرد. در ایامی كه مردم به خاطر چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی شاد بودند، این حادثه رخ داد و همه ملت ایران، به‌خصوص مردم اصفهان و سیستان و بلوچستان را ناراحت و متأثر ساخت. لازم می‌دانم به خانواده این عزیزان، به سپاه پاسداران و نیروهای مسلح تسلیت عرض كنم و همچنین یك تشكر كامل، ویژه و عمیق هم از علمای اهل سنت كشور داشته باشم كه قاطعانه این خشونت و جنایت تروریستی را با هوشمندی كامل محكوم و از انقلاب خود حمایت كردند.
این حركت علما و فرهیختگان اهل سنت میهن، برای ما خیلی خوشایند و خوشحال‌كننده و البته برای دشمن بسیار مأیوس‌كننده است. زیرا آن‌هایی كه این اقدام تروریستی را طراحی كرده و پشت پرده این جنایت بودند، همزمان با توطئه‌ای كه در ورشو پایتخت لهستان طراحی شده بود، تلاششان این بود كه در داخل ایران اختلاف و ناامنی ایجاد كنند. آن‌ها تصور می‌كردند می‌توانند بین هموطنان شیعه و سنی اختلاف، تفرقه و دودستگی ایجاد كنند و فتنه‌ای راه بیندازند كه البته با هوشمندی همه در داخل كشور، نتیجه عكس داد و توطئه به خود طراحان بازگشت.
این حمایت علمای اهل سنت و مردم سیستان و بلوچستان از جمهوری اسلامی و نیروهای مسلح، به‌روشنی نشان داد كه این توطئه شكست خورده و خللی در صفوف و انسجام ملت بیدار ایران ایجاد نشده است. در عین حال، همین اتفاق تلخ، سبب شد انسجام و وحدت ملی به بهترین وجه به نمایش گذاشته شود. طراحان این جنایات، هم در ورشو در برقراری اتحادی علیه ایران شكست خوردند و هم در داخل نتوانستند بین مردم فهیم از اقوام مختلف، اختلاف ایجاد كنند.
ایرناپلاس: بالاخره آنان روی یك سری از گروه‌های داخلی سرمایه‌گذاری می‌كنند تا بتوانند نقشه‌های خود را اجرایی كنند. به نظر شما برای خنثی كردن طرح‌های آنان باید چه اقداماتی انجام داد؟
یونسی: آن‌ها از گذشته روی شكاف‌های قومی، مذهبی و مناطق محروم متمركز بوده‌اند و تلاش می‌كردند بین اقوام ایرانی، ادیان و مذاهب كشور اختلاف و فاصله ایجاد كنند، ولی همواره شاهد بوده‌ایم كه موفق نشده‌اند یا بسیار محدود و حداقلی به اهداف خود رسیده‌اند. به تعبیری دشمنان و طراحان ایجاد ناامنی و اختلاف در ایران، تنها توانستند تعداد بسیار محدودی از تروریستها را جذب طرح‌های مداخله‌جویانه ضد مردمی و تروریستی خود نمایند، ولی اكثریت و غالب مردم فهیم استان‌های سیستان و بلوچستان، كردستان یا سایر مناطقی كه هموطنان اهل سنت یا قومیت‌های مختلف در آنجا ساكن هستند، اكثریت بالا، در حد بالاتر از 95 درصد، با تروریستها همراه نشدند و دل در گرو جمهوری اسلامی و امنیت، توسعه و پیشرفت میهن دارند. هرچند منكر وجود مشكلات نیستیم و كاستی‌هایی نیز مثل سایر مناطق كشور در آن مناطق هم وجود دارد، ولی به‌هرحال دشمنان نتوانستند از این رهگذر كه ما آن را فرصت می‌دانیم وارد، و بر موج تفاوت‌های طبیعی قومی، مذهبی و دینی سوار شوند.
ایرناپلاس: در دو سال گذشته حوادث تروریستی مختلف در كشور رخ داده كه عمده هدف آنان هم، نیروهای مسلح كشور بوده است. آیا ریشه این حوادث به ضعف در كشور برمی‌گردد یا اینكه آنان با توان مضاعفی وارد عمل شده‌اند؟
یونسی: البته در مواردی اشكال به خودمان وارد است. بی‌تردید طراحان چنین توطئه‌هایی آن مقدار قوی نیستند. ضعف‌هایی در داخل هم وجود دارد. برای نمونه در حادثه خوزستان، متأسفانه تسامحی در برنامه‌های برگزاركنندگان مراسم وجود داشت. در حادثه سیستان و بلوچستان هم بخشی از علل این حادثه، به وجود چنین غفلت‌هایی بازمی‌گردد كه باعث می‌شود تروریستها و دشمنان چنین جسارت‌هایی پیدا كنند. توجه داشته باشید در پیام رهبری به سپاه هم، تأكید شده كه باید همه این جهات در نظر گرفته شود تا مانع از تحركات عناصر نفوذی شویم.
*ما قوی‌ترین سازمان‌های امنیتی منطقه را داریم
اما اینكه حادثه‌ای در استانی یا حتی در تهران رخ داد به این معنی نیست كه در ایران ناامنی وجود دارد. امنیت سیستان و بلوچستان، كردستان، خوزستان و تهران با هم فرقی نمی‌كند. اگر در تهران حادثه‌ای رخ داد، و از مردم تهران بپرسید، آن‌ها می‌گویند احساس ناامنی نمی‌كنند، چون مردم به قوت نیروهای مسلح و سازمان‌های امنیتی اعتماد دارند. یك حادثه نمی‌تواند اعتماد مردم را سلب كند و احساس امنیت را از مردم بگیرد. در مناطق كردستان و سیستان‌وبلوچستان هم مثل تهران احساس امنیت كامل وجود دارد. حتی امنیت كردستان از اینجا بهتر است. یك یا دو حادثه در طول چند سال، عدد عجیبی نیست. این حوادث در همه جای دنیا وجود دارد، حتی در اروپا هم هست. اما خوشبختانه ایران بین كشورهای منطقه امن‌ترین كشور است. این اتفاقات پیش می‌آید و دیگران تبلیغ می‌كنند تا احساس ناامنی را بین مردم ترویج كنند. رخ دادن یك یا چند حادثه تروریستی در یك كشور در طول سال به معنی این نیست كه ناامنی در كشور وجود دارد.
من به‌عنوان كسی كه سیستم امنیتی خودمان را خوب می‌شناسم، می‌گویم ما قوی‌ترین سازمان‌های امنیتی منطقه را داریم. ولی باز این به آن معنا نیست كه وقوع چنین حوادثی به‌طور كلی منتفی باشد. هر چند كه هنوز تلخی آن در كام ما هست.
توجه داشته باشید كه ما مرز طولانی با پاكستان داریم و روابط بین مردم مرزی دو كشور از قدیم بوده است. این در حالی است كه پاكستان هم به این مناطق صعب‌العبور مرزی مسلط نیست. بلوچستان پاكستان تقریباً یك ایالت نیمه‌‌مستقل است و حتی ارتش پاكستان هم به آن تسلط كامل ندارد. ضمن اینكه بخش‌هایی از مرز افغانستان در هم‌مرزی با ایران هم هست كه دولت مركزی آن كشور عملاً تسلطی بر آن ندارد و در نتیجه این مرزها را باید خودمان كنترل كنیم. در این شرایط بعید و عجیب نیست كه عده‌ای نفوذ كنند و حادثه بیافرینند. در نظر داشته باشید كه با این شرایط اگر نهادهای امنیتی و نظامی ایران بر اوضاع مسلط نبودند، امكان وقوع چنین حوادثی در مناطق مختلف كشور زیاد بود.
* امنیت كشورها یك مسئله صرفاً داخلی نیست
ایرناپلاس: بعد از این حادثه، برخی معترض شدند كه این اتفاقات حاصل دیپلماسی دولت و برجام است. جریان‌هایی دنبال این هستند كه القا كنند گفتمان دولت یازدهم و دوازدهم به‌ویژه در حوزه دیپلماسی و سیاست خارجی، آزمون خود را پس داده و شكست خورده است. نظر شما در این باره چیست؟
یونسی: امنیت همه كشورها یك مسئله صرفاً داخلی نیست، بلكه همه‌جانبه است. امنیت یك كشور زمانی كاملاً تأمین می‌شود كه در تعریف و تعامل و همكاری با همه كشورها قرار داشته باشد. هیچ كشوری به‌تنهایی نمی‌تواند امنیت را برای خودش تأمین كند؛ نه چین، نه آمریكا و نه ایران و نه هیچ كشور دیگری.
امنیت یك مقوله جهانی، بین‌المللی و منطقه‌ای است و تأمین آن با همكاری همه كشورها میسر است. گفتمان دكتر روحانی رئیس محترم دولت، هم تنش‌زدایی با منطقه و هم با جهان است. اساساً مهم‌ترین دستاورد برجام هم این بوده است. برای اینكه قبل از برجام ما تحریم همه‌جانبه بوده‌ایم و در ذیل فصل هفتم شورای امنیت سازمان ملل متحد قرار داشتیم و به ناحق به‌عنوان كشوری ضد امنیت جهانی معرفی می‌شدیم. از خاطر نبریم كه تجربه جهانی نشان داده هر كشوری كه ذیل فصل هفتم قرار می‌گیرد، به حق یا به ناحق جنگ بر آن كشور تحمیل می‌شود كه عراق و افغانستان نمونه‌ای از این موضوع هستند. مهم‌ترین خدمت دولت تدبیر و امید، شكستن این قطعنامه‌ها و خارج شدن ایران از ذیل فصل هفتم شورای امنیت و جلوگیری از جنگ‌های احتمالی بود. لذا برجام بزرگ‌ترین خدمت به مردم ایران بود.
اگر ترامپی در كار نبود و از طرفی در داخل با دولت همكاری می‌شد، مشكلات منطقه‌ای وجود نداشت و با عربستان تنشی نداشتیم، و برخی سران این كشور، بهانه برای توطئه پیدا نمی‌كردند، اوضاع متفاوت از شرایط فعلی بود.
متأسفانه افراد معدود تند و بی‌مسئولیتی در داخل هستند كه همه هدفشان برهم زدن تعادل سیاسی داخلی، ایجاد اختلاف میان جناح‌های مختلف و میان ایران و كشورهای منطقه است و با اعمال خود كه به دولت و نظام هم ارتباطی ندارد، برای برخی كشورهای بهانه‌گیر ایجاد نگرانی می‌كنند تا ایران‌هراسی در دستور كار قرار بگیرد.
می‌بینیم، نتانیاهویی كه یك نخست‌وزیر بیمار و مریض و رئیس رژیمی اشغالگر است و در داخل سرزمین اشغالی نیز مشكلات زیادی دارد، توانسته نگرانی ساختگی را به همه منتقل كند و موضوع اصلی آن‌ها در پشت پرده این است كه میان اعراب و اسرائیل آشتی ایجاد شود و همه را در مقابل ایران قرار دهند.
این را از نظر نباید دور داشت كه هدف اصلی اشغالگران اسرائیل، ایجاد جنگ جدیدی در منطقه و بین مسلمانان است. ممكن است اروپایی‌ها و آمریكا نیز از این هدف خطرناك، باخبر باشند اما اسرائیل به دنبال تحمیل این نظر است و متأسفانه برخی كشورهای عربی تحت تأثیر این القا و تبلیغات ماجراجویانه و جنگ‌طلبانه اسرائیل هستند.
نكته بسیار مهم این است كه امنیت و بقای اسرائیل در ناامنی منطقه و بروز جنگ میان كشورهای منطقه و مسلمان است. ما همان‌گونه كه دوست مردم فلسطین هستیم، دوست كشورهای همسایه نیز هستیم. لذا هر زمان كه آرامش در منطقه حاكم شود، مشكلات و انزوای اسرائیل بیشتر خود را نشان می‌دهد.
ایرناپلاس: به نظر شما اهداف معدود تندروهای داخلی چیست؟ آنان به دنبال چه هستند؟
یونسی: افراطی‌های داخل كشور ممكن است اهداف متفاوتی داشته باشند، ولی افراد ناسالم نیز در میان آن‌ها وجود دارد. تعدادی از آن‌ها احساس می‌كنند اگر این دولت كنونی موفق نشود و زمین بخورد، مردم در انتخابات آتی به آنان اقبال نشان خواهند داد و به آن‌ها رأی می‌دهند و تصور می‌كنند شكست این دولت، به معنای پیروزی آن‌هاست. و اتفاقاً بر اساس همین نگاه و تحلیل، تحریكاتی را سال گذشته در مشهد و دیگر شهرها سازمان دادند. این تحریكات در نقطه آغاز، به ضرر دولت بود، اما بعدها به ضرر كل كشور شد. این تحریكات نه‌فقط به زیان دولت، بلكه كل كشور و نظام جمهوری اسلامی است.
* نفوذ در میان جریان‌های افراطی آسان است
متأسفانه عده‌ای با این حركات تند و ماجراجویانه و نسنجیده، جمهوری اسلامی را گروگان گرفته‌اند و به‌ظاهر خود را طرفداران واقعی جمهوری اسلامی و انقلابی معرفی می‌كنند، اما رفتار و عملكرد آنان، خسارت برای جمهوری اسلامی و به نفع ترامپ و اسرائیل است. چهل سال است مدام گفته شده و حضرت امام(ره) و مقام رهبری هم گفته‌اند كسانی كه رفتارشان به نفع دشمن است یا فریفته شده‌اند یا مهره نفوذ هستند.
به این نكته فنی توجه داشته باشید كه نفوذ در میان جریان‌های افراطی آسان است؛ برای مثال داعش. ما معتقدیم جریان افراطی داعش، تحت نفوذ آمریكاست. ممكن است به‌ظاهر داعشی‌ها، افرادی دیندار باشند، اما هیچ‌كس تردیدی در آن ندارد كه عملكردشان به زیان اسلام، كشورهای مسلمان، و به نفع اسرائیل بوده است.
در حادثه یازده سپتامبر هم می‌توان این اتفاق را این‌گونه تحلیل كرد. در ظاهر با دستور القاعده و بن‌لادن آن اتفاق رخ داد، اما نتیجه آن، حمله آمریكا به عراق و افغانستان و نابودی و انهدام كامل این دو كشور بود. نشانه‌های تحقق نفوذ در جریان‌های افراطی، چیزی جز شعارهای تند و حركت‌های تند نیست و به‌جز این دو مشخصه، به چیز دیگری احتیاج ندارد و این اصل، در تمام گروه‌های افراطی دنیا چه افراطی مذهبی، چه قومی و... صادق است.
ایرناپلاس: جریان مقابل دولت می‌گوید علی‌رغم پایبندی ایران به برجام، هم آمریكا برجام را برهم زده و هم اروپا كمكی نكرده است. تهدید به جنگ هم كه همچنان مطرح است، شاهد تحركات تروریستی هم كه هستیم. این در حالی است كه مشكلات مردم چندین برابر هم شده است. مردم الان می‌پرسند اینها دیگر هزینه چیست؟
یونسی: البته در شرایط كنونی چاره‌ای دیگر وجود ندارد چون به‌نوعی جنگ اقتصادی بر كشور تحمیل شده است. نه مردم، نه اصلاح‌طلبان، نه اصول‌گرایان، نه دولت مایل نبودند در معرض تحریم قرار بگیرند. هیچ‌كس موافق تحریم نیست. اما این شرایط مانند جنگ نظامی قبلی بر كشور ما تحمیل شده است و چاره دیگری جز مقاومت و تدبیر برای خروج از این شرایط وجود ندارد.
توجه داشته باشید اروپایی‌ها هم تحت تسلط روانی آمریكا هستند و هم اینكه تسلط كامل بر شركت‌ها و بخشهای اقتصادی خود ندارند و در حال ایجاد یك سازوكار دولتی هستند تا بتوانند روابط تجاری با ما برقرار كنند و البته فرصتی برای آن‌ها ایجاد شده تا سرانجام بتوانند از این سلطه طولانی دلار، خود را خارج كنند؛ ما نیز باید همكاری كنیم. بالاخره این دوران تمام می‌شود. هم ترامپ شكست خواهد خورد و هم برجام از این وضعیت نسبتاً مبهم خارج خواهد شد. ما چاره‌ای جز پایبندی به برجام نداریم و نگاه عقلانی هم، همین را به ما توصیه می‌كند و در این مسیر چاره‌ای جز حفظ وحدت و مقاومت نیست.
ایرناپلاس: برخی می‌گویند همان‌طور كه برجام در نهایت اثرگذاری بر زندگی مردم نداشت، درباره اف.ای.تی.اف هم بزرگ‌نمایی می‌شود و در صورت تصویب این لوایح هم باز تغییری در وضعیت ایجاد نخواهد شد.
یونسی: این اشتباه است كه بگوییم برجام تأثیری بر بهبود زندگی اقتصادی مردم نداشته است. در چهار سال اول دولت تدبیر و امید، سرمایه‌گذاری‌های زیادی انجام گرفت و ارز و تورم در حالت ثابتی نگاه داشته شد. اینها همه به خاطر برجام بود.
ایرناپلاس: خب كشور در شرایط ركود به سر میبرده است.
یونسی: ركود وجود داشت، اما اگر اتفاقات اخیر رخ نمی‌داد ركود هم می‌شكست. در چهار سال اول، تورم و گرانی وجود نداشت. ثبات به بازار اقتصاد و كسب‌وكار و زندگی مردم بازگشته بود، اما اتفاقات بین‌المللی، انتخابات آمریكا و برخی فشارهای داخلی چنین شرایطی را برای كشور رقم زد، اما همه می‌دانیم كه نه دولت و نه نظام، تمایلی به این امر نداشتند و حتی برای اروپایی‌ها هم غیرقابل پیش‌بینی بود. عده‌ای می‌گویند در برابر آمریكا تسلیم شویم، اما این كار مصلحت نیست و عزت ملی ما را پایمال می‌كند و فایده و سودی هم ندارد. به هر صورت همان‌طور كه گفتم در شرایطی كنونی، هیچ راه‌حلی جز مقاومت همراه با تدبیر و هوشیاری وجود ندارد. تأكید بر وحدت هم به این علت است كه آن‌ها پیش‌بینی می‌كردند با خروج آمریكا قیمت ارز در كشور افزایش می‌یابد و انقلاب اسلامی ایران چهل‌سالگی خود را نمی‌بیند، قحطی و بیكاری افزایش یافته و غیرقابل كنترل می‌شود. حوادث دی‌ماه سال گذشته هم به آن‌ها علامت‌هایی داد. اما آنچه تصور می‌كردند، نشد و دیدند كه دولت در حال تسلط بر اوضاع و ثابت نگه داشتن ارز است.
اكنون پیش‌بینی‌های لازم برای ارزاق عمومی و نیازهای اقتصادی جامعه هم شده است و برای مقابله با برخوردهای اقتصادی غیرقانونی آمریكا هم راه‌حل‌هایی پیدا می‌شود كه بتوانیم آثار منفی تحریم‌های آمریكا را بیشتر كاهش دهیم. دولت، نظام، چپ و راست و همه اصلاح‌طلبان شناخته شده و قدیمی بر حفظ وحدت تأكید دارند. البته ما باید برای روابط با كشورهای منطقه، راه‌حلی پیدا كنیم و در داخل كشور آشتی ایجاد كنیم و كینه‌ورزی و تندروی‌ها را از بین ببریم. باید آشتی ملی ایجاد شود و با كشورهای منطقه نیز ارتباط برقرار شده و به سمت تنش‌زدایی منطقه‌ای و جهانی حركت كنیم و به معنای واقعی و در عمل باید آشتی ملی ایجاد كنیم.
* موضوع حصر قدم‌به‌قدم به سمت حل شدن
ایرناپلاس: برخی، یكی از مصادیق آشتی ملی را رفع حصر می‌دانند و گروه‌های مختلف منتظر حل شدن آن هستند.
یونسی: موضوع حصر قدم‌به‌قدم به سمت حل شدن پیش می‌رود. الان در مورد شخص آقای كروبی این اتفاق به‌صورت آرام در حال وقوع است و پیش‌بینی من این است كه مسئله حصر بعد از چند ماه شكسته شده و تقریباً رفع شود.
همان‌طور كه گفتم وحدت ملی و گفت‌وگوی ملی یك اصل است. اصلاح‌طلب و اصولگرا هر دو باید در فرآیند رقابت‌های داخلی حضور داشته باشند و هیچ‌كدام از این دو جریان سیاسی اصیل را نمی‌توان حذف كرد. نشاط سیاسی در كشور تنها با حضور همه جریان‌های سیاسی قابل تحقق یافتن است.
ایرناپلاس: برخی می‌گویند در وضعیت فعلی كشور، دولت دو موضوع را رها كرده است: یك، مقابله با گروه‌های تندروی داخلی و دو، رسیدگی به معیشت مردم. به نظر شما این نظر صحیح است؟
یونسی: این یك واقعیت است كه متأسفانه دولت زیر ضرب عناصر افراطی و رقیب تندروی خود است و متحمل آسیب‌هایی هم شده است، اما چاره‌ای جز تحمل ندارد و رودررویی دولت با این جریان‌های تند و افراطی به نفع كشور و خود دولت نیست. اما در مورد مشكلات مردم باید گفت این نگاه، ناشی از تبلیغات همین افراد و گروه‌هاست. دولت هر آنچه از امكانات كه در كشور وجود دارد، در اختیار مردم گذاشته و چیزی برای پنهان كردن ندارد. متأسفانه رسانه ملی ما مدام و به ناحق بر طبل تبلیغ می‌كوبد كه دولت به فكر مردم نیست. در برنامه بدون تعارف رسماً گفته می‌شود دولت برای مردم كاری نمی‌كند. اگر دولت پول داشت كجا خرج می‌كرد؟ الان دولت در تلاش است تا از بودجه بخشهای حاكمیتی و فرهنگی هم بكاهد و برای رسیدگی به مردم مورد استفاده قرار دهد. دولت در فشار تحریم است و بر اساس بودجه‌ای كه پیشنهادش را به مجلس داده در حال اداره كشور است. باید از مخالفان تندرو پرسید كه اگر در چنین شرایطی كار دست آن‌ها بود، چه می‌كردند؟ و چه می‌توانستند بكنند؟
خواسته دولت این است كه اجازه داده شود تا در داخل كشور امنیت برقرار شود، در منطقه نیز روابط خوبی با كشورها به‌وجود آید و سرمایه‌گذاری لازم نیز صورت پذیرد تا اشتغال رونق بیشتری پیدا كند. اما مخالفان به شكل‌های مختلف اجازه نمی‌دهند كه این اتفاق رخ دهد. وقتی ناامنی اقتصادی و ناامنی در سرمایه‌گذاری وجود داشته باشد، چطور می‌توان به سرمایه‌گذاری امید داشت؟
ایرناپلاس: پس با این تفاسیر به نظرتان ما به سمت آشتی ملی می‌رویم یا در جهت مخالف آن؟ برای اینكه به این سمت برویم چه كاری باید انجام داد؟ ما سال آینده انتخابات را در پیش رو داریم و بسیاری از گروه‌های سیاسی انتظار دارند انتخابات خوبی برگزار شود. آقای كدخدایی هم گفته است انتخابات پرشوری خواهیم داشت، اما با وجود این موضوعات آشتی ملی دیده نمی‌شود. نظر شما چیست؟
یونسی: وحدت لازم در كشور وجود دارد. چنانچه شاهد برخی دعواهای سیاسی هم باشیم به این معنا نیست كه وحدت وجود ندارد. 22 بهمن نماد این وحدت است. نشانه نشاط سیاسی است.
من معتقدم انتخابات آینده پرشور خواهد بود و حدس هم می‌زنم شورای نگهبان برای حضور بیشتر مردم سخت‌گیری كمتری خواهد داشت و مجلس آینده مجلسی بانشاط تر و بهتر خواهد بود؛ این پیش‌بینی من است. معتقدم كه مجلس آینده مسئول‌تر خواهد بود. تغییراتی كه در بخشهای مختلف صورت می‌گیرد، مثبت می‌دانم؛ هم در حوزه جوان‌گرایی و هم در حوزه امامان جمعه و حتی در قوه قضاییه.
ایرناپلاس: تغییرات قوه قضاییه را مثبت می‌دانید؟
یونسی: بله! هم گزینه‌ای كه مطرح شده است و هم كسانی كه بنا هست به كمك ایشان بیایند را مثبت می‌بینم؛ چون از درون قوه قضاییه می‌آیند. اینكه این افراد از درون قوه قضاییه می‌آیند نشانه خوبی است. و قطعاً بهتر از انتخاب‌هایی است كه از خارج قوه می‌آیند و این حوزه را نمی‌شناسند و گاهی شاید تا آخر هم نشناسند و اشتباهات خود را اصلاح نكنند.
همین‌جا لازم می‌دانم از مرحوم آیت‌الله هاشمی شاهرودی نام ببرم. ایشان یكی از موفق‌ترین رؤسای قوه قضاییه بود. البته در ابتدا تندروی‌هایی وجود داشت و در اجرای برخی از احكام تندروی شد، اما این مرحوم خیلی زود متوجه شد كه باید تغییراتی در برخی روش‌ها صورت پذیرد و از آن زمان به بعد خدمات زیادی را به دستگاه قضایی عرضه كرد و روش را تغییر داد؛ تخلیه زندان‌ها و زندان زدایی از اقدامات خوب و مؤثر ایشان بود. اما متأسفانه برخی بزرگان بر این روش نماندند.
ایرناپلاس: ایرناپلاس: آقای رئیسی كه گفته می‌شود گزینه ریاست قوه قضاییه هستند، با توجه به كارنامه ایشان در قوه و سابقه كاندیداتوری ریاست جمهوری به نظرتان مدیریت ایشان چه چشم اندازی خواهد داشت؟
یونسی: چون آقای رئیسی از درون سیستم قضایی برخاسته است من ایشان را گزینه مناسب‌تری از ده سال گذشته می‌دانم. همین رقیب بودن ایشان به‌نوعی بازدارنده است. كسانی كه چهل سال كار قضایی كرده‌اند این فرهنگ بر آن‌ها مسلط شده كه چگونه عمل كنند. می‌دانند كه قوه مجریه رقیب است و باید رعایت برخی نكات صورت پذیرد. آقای شاهرودی بعد از پایان مأموریت من در وزارت اطلاعات، از من خواست كه رئیس سازمان بازرسی كل كشور باشم من قبول نكردم و برای این نپذیرفتن، دلیل داشتم. چون من خود را در موضع مخالف دولت احمدی‌نژاد می‌دیدم و تصورم این بود كه اگر در این جایگاه قرار بگیرم كه وظیفه‌اش، كنترل و نظارت بر دولت است این از موارد رد در مباحث حقوقی است، یعنی قاضی در جایی كه بیم طرفداری یا جانبداری وجود دارد باید برخلاف یا با احتیاط عمل كند. این را امثال آقایان رئیسی، محسنی اژه‌ای و پورمحمدی و رازینی خوب می‌دانند.
*مرتضوی مدعی بود این خانم توسط وزارت اطلاعات به قتل رسیده
تجربه‌ای در این زمینه دارم كه وقتی پرونده زهرا كاظمی مطرح و بین دولت و قوه قضاییه اختلاف بالا گرفت و مرتضوی اصرار داشت و مدعی بود كه این خانم توسط وزارت اطلاعات به قتل رسیده است و چون قدرت را در دست داشت ملاحظه چیزی را نمی‌كرد، لذا من راه‌حل نزاع در موقعیت وزیر اطلاعات، سه نفر را به‌عنوان حَكَم خدمت مقام معظم رهبری معرفی كردم. این سه نفر، آقایان رئیسی، محسنی اژه‌ای و الهام و هر سه از مخالفان اصلاح‌طلبان و دولت بودند ولی من، آنان را به‌عنوان حَكَم پیشنهاد كردم.
در ابتدا برای رئیس وقت قوه قضاییه سخت بود زیر بار چنین پیشنهادی برود، ولی مقام معظم رهبری دستور دادند پیشنهاد وزیر اطلاعات پذیرفته شود و حتی وقتی كه من آنان را معرفی كردم معاونان من، در وزارت اطلاعات هم متعجب شدند و معتقد بودند كه این تركیب، وزارت اطلاعات را از پیش محكوم می‌كند، اما من چنین اعتقادی نداشتم و می‌گفتم كه این‌طور نیست. بر اساس شناختی كه از این آقایان داشتم، مطمئن بودم كه حتی اگر مرتضوی را مقصر نشناسند و محكوم نكنند، اما وزارت اطلاعات را تبرئه می‌كنند و این اتفاق هم افتاد.
این گروه آمدند حدود 40 روز تحقیق و بررسی كردند، اسناد را دیدند، حرف‌ها را شنیدند و بعد، صریحاً نوشتند كه این حادثه مطلقاً هیچ ربطی به وزارت اطلاعات ندارد و وزارت توسط همین سه نفر تبرئه شد.
به‌هرحال من به آقای رئیسی و تیمی كه با ایشان شروع به كار می‌كند، خوش‌بین هستم. ممكن است بیشترشان از نظر سلیقه سیاسی با من مخالف باشند، اما من مطمئن هستم كه آن‌ها حرفه‌ای عمل می‌كنند نه سیاسی. آفت قضاوت، سیاسی و جناحی عمل كردن است. سیستم قضایی باید حرفه‌ای و بی‌طرف عمل كند.
ایرناپلاس: شما در دولت تدبیر و امید دستیار ویژه رئیس‌جمهوری بودید، چرا نقش شما در دولت دوازدهم كم‌رنگ شد؟ برخی می‌گویند این كم‌رنگ شدن نقش شما در دولت جدید به خاطر مواضع و فعالیت‌های شما در دولت قبل در حوزه اقلیت‌ها بوده است.
یونسی: بنا نداریم با این حمایت جدی كه از دولت كردیم دوباره انتقاد كنیم. هر دولتی اشتباهاتی دارد و كسی نمی‌گوید كه معصوم است. ولی به‌طور كلی پس از اجرای قانون منع به‌كارگیری بازنشستگان ما همچنان در یك قالب قانونی دیگری همكاری با دولت را ادامه می‌دهیم و اتفاقاً با آمدن آقای دكتر واعظی همكاری ما راحت و روان‌تر گردیده است. درخواست‌های ما به‌موقع به محضر رئیس‌جمهوری محترم می‌رسد و در فاصله كوتاه دستورات لازم برای پیگیری ابلاغ می‌شود.
پیش از این، پیشنهادات و نظرات در این حوزه، كمتر و شاید با فاصله به نظر رئیس‌جمهوری می‌رسید، و به نظر در برخی موارد هم به نظر آقای رئیس‌جمهوری به هر دلیلی نمی‌رسید. ولی در حال حاضر، با حضور آقای دكتر واعظی، ما هر مكاتبه‌ای كه درباره اقوام و اقلیت‌ها و مذاهب با آقای رئیس‌جمهوری یا خود آقای دكتر واعظی می‌كنیم، عموماً همان روز به نظر رئیس‌جمهوری می‌رسد و دستور لازم اخذ می‌شود و من این سرعت در كار و دریافت نتیجه برای حل مشكلات اقوام و اقلیت‌های دینی و مذهبی را نتیجه تلاش‌های ویژه جناب آقای واعظی می‌دانم. حداقل ایشان درباره حوزه مأموریت ما به‌‌روز عمل می‌كند و مكاتبات ما را همان روز پاسخ می‌دهد و تاكنون نیز هیچ پیشنهادی كه برای اصلاح امور این بخش مهم داده شده، رد نكرده و به پیشنهادها بیشتر توجه می‌شود.
تلاش ما در این حوزه این است كه ذهنیت تبعیض را برداریم و ضمن تقویت این گفتمان، احساس تبعیض را در میان هموطنان، اقوام و اقلیت‌های دینی و مذهبی از بین ببریم..
یكی از اهداف مهمی كه من در دستیاری ویژه آن را دنبال می‌كردم، نهادینه كردن گفتمان انسجام ملی و جا انداختن این ضرورت بود و نتیجه آن، هم رأی قاطع به آقای روحانی در دور دوم بود؛ اگرچه من در این باره هزینه زیاد دادم. ولی الان شاهد هستیم كه رقبای دولت هم به این ضرورت رسیده‌اند و در همین مسیر و با همین روال حركت می‌كنند از جمله آقای رئیسی در آستان قدس، همایش ادیان برای این بخش از هموطنان برگزار كردند و به نظرم كار بسیار خوبی هم انجام گرفت.
اساساً اینكه همه بخشهای نظام و نهادها و جریان‌های سیاسی رقابت می‌كنند تا مشكلات خود را با اقوام و مذاهب و ادیان مرتفع سازند، ناشی از گفتمان دولت بود و خوشبختانه در این زمینه موفق بودیم و این را امر مباركی می‌دانم.
در كنار این، اقدامات عملی هم در حوزه خواص داشتیم. یعنی اقلیت‌ها باید خودشان در حاكمیت حضور داشته باشند تا باورشان بشود كه تبعیضی وجود ندارد. این موضوعی بود كه ما در چهار سال نخست، ایده‌اش را دادیم و در چهار سال دوم دولت تدبیر و امید در حال عمل به آن هستیم.
ایرناپلاس: آقای یونسی، ادامه همكاری با دولت دوازدهم در این حوزه چگونه خواهد بود؟
یونسی: بله در چهار سال دوم هم، همكاری با دولت ادامه دارد و پیشنهادهایی كه به دولت داده‌ایم یا می‌دهیم به‌خوبی مورد توجه قرار گرفته و خوب اجرا می‌شود. از جمله انتصابات و به‌كارگیری شایستگان اهل سنت در وزارتخانه‌ها و سفارتخانه‌ها و شركت و شهرداری‌ها و مدیریت‌های كلیدی مهم است. در تلاش هستیم بتوانیم این جایگاه‌ها را ارتقای بیشتری ببخشیم. آقای رئیس‌جمهوری همه اعضای عالی دولت را مكلف كرده كه از شایستگان اهل سنت و اقلیت‌ها در جایگاه‌های مختلف به‌خوبی استفاده شود.
گفت‌وگو از سمیه عظیمی، مهدی روزبهانی
تاریخ انتشار: ۳ اسفند ۱۳۹۷ - ۱۲:۳۹
تهران-ایرناپلاس- ضعف امنیتی در حوادث تروریستی، هدف افراطیون داخلی از هجمه به دولت، نگاه مثبت به تغییرات قوه قضاییه و تحلیل آینده موضوع حصر، مهم‌ترین نظرات وزیر پیشین اطلاعات در گفت‌وگو با ایرناپلاس است.