ایرنابازار- خورشت‌ها در فرهنگ غذایی ایران جایگاه ویژه‌ای دارند؛ آنها نه تنها بخش اصلی بسیاری از سفره‌های سنتی را تشکیل می‌دهند، بلکه هویت فرهنگی و ذائقه محلی هر منطقه را نیز نشان می‌دهند. در میان خورشت‌های متنوع ایرانی، خورشت‌هایی که با گیاهان دارویی و فصلی تهیه می‌شوند، از محبوبیت و ارزش غذایی بالایی برخوردارند. یکی از این خورشت‌ها، خورشت کنگر فرنگی محسوب می شود که در سال‌های اخیر توجه بسیاری از دوست‌داران غذاهای سالم را به خود جلب کرده است.
کنگر فرنگی یا آرتیشو، گیاهی با پیشینه‌ای تاریخی و خواص درمانی فراوان است که از زمان‌های دور در آشپزی مدیترانه‌ای و خاورمیانه‌ای استفاده می‌شده است. این گیاه طعمی خاص و مطبوع دارد و سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها، فیبر و مواد معدنی مفید برای بدن انسان است. ترکیب کنگر فرنگی با گوشت گوسفندی یا مرغ، پیاز، لیمو عمانی و ادویه‌های ایرانی، خورشتی لطیف، معطر و مقوی پدید می‌آورد که هم برای وعده‌های رسمی مناسب است و هم در مهمانی‌ها جلوه‌ای خاص به سفره می‌بخشد.
با افزایش آگاهی عمومی نسبت به تغذیه سالم و استفاده از گیاهان دارویی در رژیم غذایی، خورشت کنگر فرنگی به‌عنوان گزینه‌ای مطلوب برای علاقه‌مندان به غذاهای مفید و سنتی مطرح شده است. این خورشت نه تنها از منظر طعم و مزه خوشایند است، بلکه نقش قابل‌توجهی در پاک‌سازی کبد، تقویت سیستم گوارشی و کاهش کلسترول خون دارد. در ادامه، به طرز تهیه این خورشت و بررسی خواص آن می‌پردازیم.
مواد لازم برای خورشت کنگر فرنگی(۴ نفر) :
گوشت خورشتی(گوسفندی یا گوساله) : ۴۰۰ گرم
کنگر فرنگی تازه: ۳۰۰ گرم
پیاز متوسط: ۲ عدد
جعفری خردشده: یک پیمانه
نعنا خشک یا تازه (خردشده) : ۳ تا ۴ قاشق غذاخوری
لیمو عمانی: ۲ عدد
زردچوبه، فلفل سیاه و نمک: به میزان لازم
رب گوجه‌فرنگی: یک قاشق غذاخوری
آب لیموترش تازه: یک قاشق غذاخوری
روغن مایع یا زیتون برای تفت دادن
آب به میزان لازم
طرز تهیه خورشت کنگر فرنگی:
پیازها را نگینی خرد کنید و با کمی روغن در قابلمه تفت دهید تا طلایی و کاراملی شوند.
گوشت را اضافه کنید و با زردچوبه، نمک و فلفل سیاه تفت دهید تا رنگ آن عوض شود.
رب گوجه را به مواد بیفزایید و کمی تفت دهید تا طعم خامی رب گرفته شود.
چند لیوان آب به مواد اضافه کنید و اجازه دهید گوشت به مدت یک ساعت بپزد.
در این فاصله، کنگرها را تمیز کنید، پوست بگیرید و خرد کنید. سپس در کمی روغن تفت دهید.
جعفری و نعنا را نیز جداگانه با مقدار کمی روغن تفت دهید تا عطرشان آزاد شود (اگر از نعنا خشک استفاده می‌کنید، کمتر تفت دهید تا نسوزد).
پس از نیم‌پز شدن گوشت؛ کنگر، سبزی تفت‌داده شده و لیمو عمانی‌های خیسانده شده را به قابلمه اضافه کنید.
بگذارید خورشت با حرارت ملایم حدود ۳۰ تا ۴۵ دقیقه دیگر بپزد تا جا بیفتد.
در دقایق پایانی، آب‌لیمو را بیفزایید و چند دقیقه بعد، خورشت را از روی حرارت بردارید.
فواید خورشت کنگر فرنگی
سلامت کبد: کنگر فرنگی به دلیل ترکیباتی مانند سینارین به پاک‌سازی کبد کمک می کند و عملکرد آن را بهبود می‌بخشد.
کاهش کلسترول: مصرف منظم کنگر می‌تواند سطح کلسترول LDL (بد) را کاهش دهد و به سلامت قلب کمک کند.
تقویت گوارش: کنگر حاوی فیبر بالا و ترکیبات تلخ طبیعی است که ترشح صفرا را تحریک می کند و باعث هضم بهتر غذا می‌شود.
پیشگیری از سرطان: آنتی‌اکسیدان‌های موجود در کنگر با مبارزه با رادیکال‌های آزاد، خطر ابتلا به برخی از سرطان‌ها را کاهش می‌دهند.
تنظیم قند خون: شاخص گلیسمی پایین کنگر آن را به گزینه‌ای مناسب برای بیماران دیابتی تبدیل کرده است.
ارزش غذایی کنگر
کنگر دارای مقادیر بالایی از مواد مغذی مفید است، از جمله:
- فیبر بالا
- ویتامین C، ویتامین K، ویتامین B۹ (فولات)
- پتاسیم، منیزیم، فسفر
- آنتی‌اکسیدان‌هایی مانند فلاونوئیدها و پلی‌فنول‌ها
- ترکیبات خاص مانند سینارین که به‌ویژه برای کبد مفید است.
نظر شما