ایرنابازار- بعثت حضرت محمد(ص) بهعنوان مهمترین رخداد تاریخ بشری، زمینهساز تحولی شگرف در سرنوشت انسان به شمار می رود. این رویداد بزرگ و برجسته، خردورزی را برانگیخت، مبارزه با خرافه را آغاز کرد و بشریت را از تاریکی جهل به سمت نور و روشنایی هدایت کرد.
خداوند رسول اکرم(ص) را در زمانی به پیامبری برگزید که جامعه در اوج ناآگاهی و جهل به سر میبرد. حضرت علی(ع) در خطبه ۳۳ نهج البلاغه با اشاره به این موضوع فرمودند: «خداوند پاک، محمد(ص) را به پیامبری فرستاد در حالی که میان عرب فردی نبود که کتابی خوانده یا دعوی پیامبری کرده باشد. پس محمد(ص) آنان را رهبری کرد، به جایی که باید نشانید و به عرصه رستگاریشان رسانید. تا احوالشان چونان نیزه هایشان استقامت پذیرفت و جای پای استوار کردند و سنگ هایی که بر آن ایستاده بودند از لرزش بازماند. به خدا سوگند که من از افراد سپاه او بودم که به دشمن هجوم بردیم تا فرار کردند من نه ناتوانی نمودم و نه بیم به دل راه دادم. اکنون در این راه هم که می روم همانند راهی است که با فرستاده خدا(ص) رفته بودم، امروز هم باطل را برمی درم تا چهره حق از کنار آن آشکار شود...» این کلام بهخوبی نشاندهنده نقش پیامبر اسلام(ص) در رهایی جامعه بشری از ظلمت جاهلیت است.
پروردگار در قرآن کریم برخی از هدف های بعثت پیامبر(ص) را بیان کرده است که از آن جمله می توان هدایت عامه، تکمیل ایمان و تقوا، تعلیم و تربیت جامعه، تزکیه نفس ها، بیداری فکرت و عقل بشر، تکمیل اخلاق بشر، انذار و تبشیر عالم، اشراف و شهادت بر مردم و دعوت عامه به پیروی از رسالت را نام برد.
آمادگی حضرت محمد (ص) برای دریافت وحی
پروردگار بر پایه حکمت و تدبیر خویش بشارت آمدن پیامبر خاتم(ص) را از هنگام نزول نخستین پیامبران نوید داده بود و تورات و انجیل نیز به عنوان کتاب های آسمانی به این موضوع اشاره کرده بودند. حضرت محمد (ص) پیش از برگزیده شدن به مقام پیامبری با صداقت ذاتی و پرورش در فضایی آکنده از معنویت، برای این مسئولیت خطیر آماده شده بودند. خلوتگزینیهای ایشان در غار حرا و مناجاتهای خالصانه با پروردگار، روح آن حضرت را برای دریافت پیام وحی آماده کرد.
سرانجام جبرئیل پیک وحی در شب ۲۷ رجب بر حضرت محمد(ص) نازل شد و نخستین آیات سوره علق را بر ایشان قرائت کرد. بعثت پیامبر اکرم(ص) با نام خداوند، قلم و علم آغاز شد و پیام توحید و آگاهی را به بشریت ابلاغ کرد.
حضرت محمد(ص) با یاری انسان های والامقامی همچون حضرت خدیجه(س) و حضرت علی(ع) به تبلیغ دین اسلام پرداختند و انسان آن روزگار را با بهترین صفت های اخلاقی، سعادت واقعی، حق و عدالت آشنا ساختند و مسیر رسیدن به حقیقت را به آنان نشان دادند.
اخلاق در سیره پیامبر (ص)
یکی از مهمترین ویژگیهای حضرت محمد(ص)، اخلاق کریمه و حمیده ایشان بود که پایه و اساس دعوت اسلامی را تشکیل میداد. پیامبر اکرم(ص) میفرمودند: «من برای کامل کردن مکارم اخلاقی مبعوث شدم.» از اینرو، جامعه بدون رعایت اصول اخلاقی به پوچی و توحش سوق مییابد.
امیرالمؤمنان(ع) نیز در خطبه ۹ نهج البلاغه به این نکته اشاره دارند که پیامبران الهی برای احیای گنجینههای دفنشده انسانی مبعوث شدند. حضرت محمد(ص) جامعهای گمراه را به نورانیت اخلاق و کرامت هدایت کرد و مکتبی را بنا نهاد که در آن اخلاق، ایمان و علم در هم آمیخته بود.
بعثت رسول اکرم(ص) در شرایطی به وقوع پیوست که از دیدگاه خداوند، انسان به مرحله ای از رشد و تکامل رسیده بود تا کامل ترین کلام الهی را به وسیله فرستاده او بشنود و درک کند. بنابراین علاوه بر فراهم بودن حجت درونی، حجت بیرونی نیز که بهره گیری از وحی به وسیله پیامبر(ص) است، با بعثت ایشان فراهم آمد.
نظم و عقلانیت در رسالت رسول اکرم(ص)
یکی از اهداف بعثت پیامبر اسلام(ص)، نظم بخشیدن به عقل و ایجاد نظام عقلانی در جامعه بود. پیامبر(ص) در حدیثی میفرمایند: «خدایا، به من حکمت، علم و عمل صالح بیاموز.» ایشان با فراخوانی بشریت به خردورزی و علماندوزی، تمدنی مبتنی بر عقلانیت و عدالت ایجاد کردند. نظام عقلانی که حضرت محمد(ص) در جامعه اسلامی پیاده کردند، جانمایههای فرهنگ و تمدن بشری را پایه نهاد.
رسول اکرم(ص)، ماموریت داشتند تا عقل و خردورزی را به انسان معرفی کند و همچون دیگر پیامبران در مسیر مبارزه با بدخواهان و افکار انحرافی گام بردارند. در واقع، رسول اکرم(ص) با گسترش نظام اخلاقی مبتنی بر عقل در میان مردم، بنیانگذار فرهنگی عظیم و تمدنی گسترده شدند. خاتم پیامبران(ص) را باید پیامبر صلح، دوستی و محبت دانست، مفاهیمی که در شخصیت خود ایشان تجلی یافت و سپس به بشریت آموخته شد.
عدالت و امانتداری در سیره خاتم پیامبران
حضرت محمد(ص) به عنوان فردی امانتدار، عادل و قابل اعتماد در میان مردم شناخته میشد. ایشان پرچم عدالت و مساوات اسلامی را برافراشتند و همگان را از هر قوم و ملیتی گرد هم آوردند تا پیام اسلام را به عنوان دین همدلی و برادری معرفی کنند. در نگاه پیامبر اسلام(ص) معیار برتری انسانها هیچگاه زبان، نژاد یا ملیت نیست و تنها تقوا و اخلاق باعث فضیلت میشود.
بر همگان آشکار است که حضرت محمد(ص) از مناسبترین و شایستهترین افراد برای پیامبری بودند. ایشان به عنوان یک شخصیت امانتدار و مورد اعتماد شناخته میشدند و در زمینه عدالتخواهی پیشگام بودند. رسول اکرم(ص) با گسترش عدل و مساوات اسلامی به تمام مردم این پیام را رساندند که اسلام یک دین بدون تفاوتهای قومی و نژادی است. در دیدگاه پیامبر(ص) مواردی چون تکبر، خشونت، حسد و فریب جایی نداشتند و تنها تقوا و خرد اخلاقی به عنوان معیار برتری انسانها شناخته میشد.
ضرورت شناخت سیره حضرت محمد(ص)
سیره پیامبر اکرم(ص)، الگویی کامل برای هدایت بشریت است. جوانان امروزی بیش از هر زمان دیگری نیازمند آشنایی با آموزههای رسول اکرم(ص) و بهرهگیری از رهنمودهای ایشان در زندگی هستند. رسانهها میتوانند با تولید برنامههای آموزشی و ترویج زندگی پیامبر اسلام(ص)، نسلهای جدید را با اصول صحیح زندگی و ارزشهای اخلاقی آشنا سازند.
اگر افراد فرموده های پیامبر(ص) را در زندگی به درستی اجرا و آنها را در زندگی خود پیاده کنند و قرآن کریم را که حامل کلام خداوند است، در صدر امور خود قرار دهند، در حفظ ارزشها و آرمانهای دین اسلام گام موثری برداشتهاند. تلاوت قرآن همراه با درک و تفکر در معانی آن و به کارگیری آموزههایش در زندگی روزمره، علاوه بر فهم صحیح کلام الهی، به مسلمانان کمک میکند تا به بهترین شکل از این دین آسمانی بهره ببرند و در مسیر سعادت قرار گیرند.
نظر شما