ایرنا- پری بیوتیک‌ها، کربوهیدرات‌های پیچیده یا فیبرهایی محسوب می شوند که آنزیم‌های معده آنها را نمی توانند تجزیه کنند. این ترکیبات تجزیه نشده به روده منتقل می‌شوند که باید گفت روده نیز توانایی هضم این مواد را ندارد اما باکتری‌هایی در روده وجود دارند که می توانند پری بیوتیک‌ها را تجزیه کنند و بدین شکل بدن از فواید آنها بهره مند شود. این باکتری ها همان پروبیوتیک ها به شمار می روند که باکتری های مفید روده هستند.
پروبیوتیک ها، باکتری های مفیدی محسوب می شوند که در برخی غذاها و مکمل ها یافت می شوند و می توانند خواص مفید بی شماری برای سلامتی انسان فراهم کنند. پروبیوتیک‌ها عهده دار هضم ترکیبات پری بیوتیک هستند و این اکوسیستم حساس باکتریایی فلور روده یا میکروبیوم روده نامیده می‌شود. پری بیوتیک ها به وسیله باکتری های مفید به اسیدهای چرب با زنجیره کوتاه (SCFAs) شکسته می شوند. اسیدهای چرب با زنجیره کوتاه به سالم نگه داشتن پوشش روده کمک می کنند که با کاهش التهاب، افزایش جذب مواد مغذی از غذا، بهبود ایمنی، خلق و خوی بهتر و محافظت در برابر سرطان روده ارتباط دارد.
تعادل باکتری‌های روده از موارد مهم در حفظ سلامت دستگاه گوارش به شمار می رود. بیشتر باکتری‌های روده مفید هستند و در سلامت انسان نقش مهمی ایفا می کنند. گفتنی است مصرف مواد غذایی گوناگون بر تعادل باکتری‌های روده تاثیر می گذارد و مصرف غذاهای ناسالم سبب افزایش رشد باکتری‌های مضر در روده می شوند که از پیامدهای آن می توان به افزایش جذب کالری و افزایش وزن اشاره کرد.
مطالعات نشان می دهد که مصرف پروبیوتیک ها در کنار وعده های غذایی، جذب آهن را افزایش می دهد. پروبیوتیک ها مواد غذایی را تجزیه و آنزیم هایی تولید می کنند که به جذب مواد مغذی و ویتامین ها یاری می رسانند.
پری‌بیوتیک‌ها و پروبیوتیک‌ها در جهت سلامت روده و سیستم گوارش فعالیت می کنند و برای سلامت مفید هستند اما تفاوت آنها در نوع کارکرد آنها به شمار می رود که به روش‌های متفاوت از یکدیگر فعالیت می‌کنند. باید گفت پری بیوتیک‌ها، غذای پروبیوتیک ها هستند. تجزیه فیبرهای ضروری پری بیوتیک به وسیله پروبیوتیک‌ها، سبب می شود تا بدن از خواص آنها بهره مند شوند. در واقع پروبیوتیک‌ها موجودات زنده به شمار می روند اما پری بیوتیک‌ها به عنوان مواد غذایی شناخته می‌شوند.
منابع غذایی پری بیوتیک دار
از منابع غذایی که بیشترین پری بیوتیک را دارند، می توان به سیر، مارچوبه، موز، کاکائو، تره، پیاز، گوجه فرنگی، عسل، انواع توت، سیب، سویا، نان، غلات و بیسکوییت‌های دارای سبوس گندم، نخود، لوبیا، جو دوسر، تره فرنگی، کنگر فرنگی، مارچوبه، ریشه کاسنی، ریشه بیدمشک، اسفناج و سیب‌زمینی اشاره کرد.
مواد غذایی حاوی پروبیوتیک
پروبیوتیک ها یا همان باکتری های مفید دستگاه گوارش به وسیله برخی مواد غذایی وارد بدن می شوند. برخی مواد غذایی حاوی پروبیوتیک شامل لبنیات، کلم ترش، خیارشور، زیتون داخل آب‌نمک، نان خمیرترش و سرکه سیب هستند. همچنین غذاهای تخمیر شده نیز حاوی باکتری های مفیدی به شمار می روند که با قند یا فیبر موجود در غذا رشد می کنند. برخی از غذاهای تخمیر شده عبارتند از چای کومبوچا، کفیر، کلم ترش، کیمچی، میسو(یک نوع غذای تخمیری ژاپنی)، برخی از انواع ترشی(غیر پاستوریزه) و سبزیجات ترشی (غیر پاستوریزه).
خواص پری بیوتیک ها
فواید پری بیوتیک‌ها در واقع در ارتباط با باکتری‌های پروبیوتیک است. تجزیه پری بیوتیک ها به وسیله باکتری‌های مفید سبب ایجاد خواص آنها برای بدن خواهد شد.
خواص پری بیوتیک‌ها شامل موارد زیر است:
- بهبود فعالیت دستگاه گوارش و سوخت‌وساز بدن
- افزایش جذب مواد معدنی مانند کلسیم
- تغییر در سرعت تجزیه مواد غذایی در فرآیند افزایش قند خون
- حفظ سلامت سلول‌های پوششی روده
- کاهش برخی مشکلات گوارشی همچون یبوست
- سبب تعادل باکتری‌های روده
فواید پروبیوتیک‌ها
فواید و نقش پروبیوتیک در سلامت بدن از اهمیت فراوانی برخوردار است. باید گفت مصرف پروبیوتیک‌ها برای بدن ضرورت دارد و از جمله فواید این باکتری های مفید می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سبب ایجاد تعادل باکتری‌های روده
- بهبود سلامت روان با کاهش خطر ابتلا به بیماری‌هایی همچون افسردگی
- درمان و کاهش خطر ابتلا به اسهال با برخی از سویه‌های پروبیوتیک
- موجب هضم بهتر مواد غذایی در معده و کاهش رفلاکس معده
- بهبود وضعیت و سلامت پوست
- کمک به جذب مواد مغذی و ویتامین ها
- سلامت قلب با کاهش سطح کلسترول و فشار خون
- تقویت سیستم ایمنی
- کمک به کاهش اشتها با تولید اسیدهای چرب کوتاه زنجیر
- کاهش جذب چربی رژیم غذایی
مکمل های پروبیوتیک
مکمل های پروبیوتیک به شکل های گوناگونی همچون قرص، کپسول و شربت موجودند و دربردارنده باکتری های مفید زنده برای روده هستند. در این باره باید دانست که هر کدام از این مکمل ها، انواع مشابه باکتری ها را ندارند و به یک اندازه از این مهم برخوردار نیستند و به طور کلی با منابع غذایی فیبری از نظر باکتری همترازی ندارند. در این میان بعضی از مکمل های پروبیوتیک نمی توانند از اسید معده به عبور کنند و به روده برسند.
باید در نظر داشت که برخی افراد منع استفاده از پروبیوتیک دارند یا با مصرف آن دچار مشکلات گوناگون و حساسیت می شوند. پس به منظور مصرف این مکمل همچون دیگر مکمل ها، نخست باید با پزشک مشورت کرد و سپس به استفاده از آن روی آورد.
در ادامه باید خاطر نشان کرد که پروبیوتیک ها باید به مقدار کافی و به صورت اصولی مصرف شوند و استفاده بی رویه از مکمل های پروبیوتیکی توصیه نمی شود.
پایان سخن
پری بیوتیک ها و پروبیوتیک ها نقش بسیار مهمی در تغذیه دارند و با آن که به نظر می رسد از کارکرد مشابهی برخوردار هستند اما نقش مختلفی در سلامتی ایفا می کنند. در یک سخن کلی می توان گفت که پروبیوتیک ها، باکتری های زنده ای به شمار می روند که برای سلامت انسان مزایای فراوانی دارند و با تغذیه از فیبرهای پری بیوتیک ها، مزایای زیادی را برای فرد به ارمغان می آورند. متعادل نگه داشتن باکتری های روده برای بسیاری از جنبه های سلامتی مهم است و به همین علت با مصرف مقادیر کافی پری بیوتیک و پروبیوتیک می توان به ایجاد تعادل میان باکتری های روده کمک کرد.
نظر شما