به گزارش ایرناپلاس، در بخش نخست این گزارش به اعتراضهای نماینده مردم آبادان در مجلس نسبت به آثار نمایش خانگی پرداختیم. سیدمجتبی محفوظی نماینده آبادان در مجلس، شبکه نمایش خانگی را فضایی برای گسترش فحشا و عادیسازی آن دانست و درباره نظارت بر آثار این عرصه چنین گفت: «امروز فرهنگ پاشنه آشیل دشمن برای حمله به کشور و هدف قرار دادن کانون خانواده شده است. از این رو معتقدم هیچگونه نظارتی بر سریالهای شبکه خانگی وجود ندارد! تبلیغ انواع ناهنجاری، سبک زندگی اشرافی، خشونت و جنایت، ناشی از بوی خیانت است.»
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی هم با ذکر دلایل منطقی و مستند به پاسخگویی پرداخت. به گفته وی «سریالهای خانگی هم از منظر اقتصادی و هم فرهنگی جایگاه مهمی در جهان پیدا کردهاند و کشور ما هم نمیتواند هم از نظر اقتصادی و هم فرهنگی نسبت به این مساله بیتوجه باشد.»
نایب رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس در گفتوگو با ایرناپلاس تاکید کرد: «در حوزه محتوا از زمانی که سناریو و متن آماده میشود تا زمان تولید، باید نظارت به طور جدی اتفاق بیفتد.»
وی در خصوص رونق افتصادی شبکه نمایش خانگی نیز افزود: «سودمندی رونق اقتصادی و بهرهمندی از آن به هر قیمتی قابل دفاع نیست. ما بر این عقیدهایم که تولید هنری وجود داشته باشد، تولیدات محصولات نمایش خانگی ادامه پیدا کند و از نظر کمیت هم افزایش کنند.»
در بخش دوم این گزارش، به ادامه سخنان غلامرضا منتظری پرداختیم. همچنین جواد نوروزبیگی تهیهکننده از نتایج فرهنگی و اقتصادی این بستر گفت. البته با علی سعد معاون ساترا نیز برای مصاحبه تماس گرفته شد که وی اعلام کرد «در حال حاضر قصد مصاحبه ندارد.»
پایبندی به اصول ارزشی مانع خسارتهای اخلاقی
ایرناپلاس: به اعتقاد شما پرداختن به چه مسائلی در سریالهای نمایش خانگی ممکن است مشکلآفرین شوند؟
منتظری: در برخی از این آثار به مسائل تجملگرایی و اشرافیت در زندگی بسیار میپردازند؛ این اتفاق در شرایطی رخ میدهد که مردم مشکلات اقتصادی دارند و ترویج این فرهنگ نوعی نارضایتی ایجاد میکند.
از طرف دیگر در مدرسه، دانشگاه، خانواده، محیطهای فرهنگی و ... تاکید میکنیم که به ارزشها و اصول پایبند باشند. اما زمانی که در تولید یک اثر سینمایی و نمایشی عکس این قضیه را میبینند، نوعی تعارض در جامعه ایجاد میشود. در چنین جامعهای جوانان بر سر دوراهی میمانند که گفتههای پدر، مادر و جامعه درست است یا مسائلی که در آثار نمایشی مشاهده میکنند. وقتی در روابط اجتماعی، استانداردهایی را تعریف میکنیم باید به آنها توجه کنیم. نه اینکه در یک اثر روابط را بشکنیم. هیچ یک از این موارد به این معنی نیست که میخواهیم مانع تولید شویم.
در بسیاری از کشورهای دنیا این کنترل شکل گرفته است که بر اساس اعتقادها و پایبندیهایشان به هر ارزش و مکتبی که دارند، تلاش کنند جامعهشان آسیب نبیند. این مساله پسندیده نیست که به دلیل ارتقاء کمّی تولیدات آثار نمایش خانگی، هیچ اصول و نظارتی بر آنها اعمال نشود.
در چنین شرایطی هدف را فراموش کردیم. در واقع هدف هنر برای هنر خیلی زیبا نیست. هنر دارای مقصدیست که قرار است به جامعه بگوید یک قدم به پیش بروند و رشد، بالندگی، بصیرت و معرفت ایجاد شود.
من جزء افرادی هستم که با ایجاد موانع در تولید آثار مخالفم. باید کنترلمان را افزایش دهیم. قطع به یقین تولیدکنندگان که صمیمانه از آنها تشکر میکنم، تلاش کنند و به اصول اخلاق حرفهای در تولید، پایبندی بیشتری داشته باشند و رونق هم وجود خواهد داشت. حال چتر حمایتی ما بر سر هنرمندان به دلیل مسائل اقتصادی کم باز شده است. بنابراین نباید سد راهشان شویم. اما آن اصول ارزشی باید در تولید مد نظر باشد تا جامعه دچار خسارتهای اخلاقی نشود.
نگرانیهایی از انتقال نظارت
ایرناپلاس: مسائل پیش آمده چه مشکلات و نگرانیهایی برای بازیگران، تهیهکنندگان و دیگر فعالان عرصههای نمایشی و تصویری به وجود آورده است؟
جواد نوروزبیگی: به اعتقاد من سریالهای نمایش خانگی مسیر خود را به صورت محدود پیدا کرده بود. با شیوع کرونا مردم باید بیشتر در خانههایشان بمانند، سرگرم شوند و سریال ببیندد. از طرف دیگر همه صنوف سینمایی مانند صنوف دیگر درگیر کرونا شده بودند و نگران بودیم که کارها تعطیل و تعداد زیادی از فعالان بیکار شوند.
خوشبختانه شبکه نمایش خانگی باعث ایجاد شغل شد و مناسبات اقتصادی خوبی را به وجود آورده که راضیکننده است. اما برخی بخشها نگران کننده هستند. اینکه به یکباره نظارات از وزارت فرهنگ و ارشاد به ساترا که زیر مجموعه صداوسیماست منتقل شد.
این اتفاق نگرانیهایی را به وجود آورده و باعث شده برخی از سرمایهگذاران به دلیل اینکه ممکن است سیاستهای ساترا با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی متفاوت باشد و عملا به آنها آسیب وارد کند، در تولید آثار دست نگه داشتند. به همین دلیل این اتفاقات تا حدودی بر سرمایهگذاری سرمایهداران تاثیر گذاشت.
رسالتی که به درستی انجام شده است
ایرناپلاس: نمایش خانگی تا چه اندازه توانسته موجبات رشد اقتصادی در این عرصه را فراهم کند و اساسا چه تاثیراتی بر جامعه گذاشته است؟
نوروزبیگی: این بستر میتواند بسیار مثبت و اثربخش باشد. ایجاد نمایش خانگی، تصمیم درستی بوده است. ضمن اینکه علاوه بر رونق بخش اقتصادی آن، به ترویج فرهنگ و ارزشهایمان میپردازد و آسیبهای اجتماعی را به خوبی نمایش میدهد. به عبارت دیگر رسالت خود را خیلی خوب انجام داده و بحث خانواده را به درستی پیش برده است. همین که خانوادهها به سمت شبکههای ماهوارهای و آثار آنها نروند یا اینکه این مساله به کمترین حد خود برسد، نمایش خانگی موفقیتآمیز عمل کرده است.
اثر فرهنگی و فرهنگسازی آن در جامعه خوب بوده است. شاید اثر اقتصادی آن برای متولیان اهمیتی نداشته باشد و برای ما اهمیت داشته باشد. به هر صورت فکر میکنم که رونق سریالهای شبکه نمایش خانگی میتواند اتفاق بسیار خوبی باشد. البته اگر بتوانیم این بستر را حفظ کرده و گسترش دهیم. حتی به بخش صادرات آن توجه کنیم و آثار را به کشورهای دیگر صادر کنیم.
ایرناپلاس: این روزها، سانسور در نمایش خانگی بیش از خود آثار، خودنمایی میکند. اتفاقی که با اعتراض و انتقاد فعالان این عرصه همراه شده است. هر چند «زخم کاری» سریالی است که این روزها دچار سانسور شد و انتشار آن چند روز متوقف شد، اما چنین اتفاقی نخستینبار نیست که میافتد. برنامهها و مجموعههای بسیاری در طول دوران فعالیتشان دچار سانسور شدهاند. ادامه این سانسورها و اعمال سلیقه سازمانی مانند ساترا در تولیدات نمایش خانگی چه تاثیر بر همکاری تهیهکنندگان و سرمایهداران از بُعد اقتصادی بر این بستر فرهنگی میگذارد؟
نوروزبیگی: به طور قطع حضور سرمایهگذاران کمتر میشود و ساخت این سریالها رونق کمتری میگیرد. بهتازگی با یک سرمایهگذار برای شروع تولید یک سریال همکاری داشتم. اما به محض اینکه سانسورهایی برای سریال زخمکاری افتاد، گفت که فعلا دست نگه داریم.
مشخص نشدن تکلیف این مساله نگرانیهایی را ایجاد میکند که ممکن است برخی نتوانند در این حوزه فعالیت کنند و امیدوارم شرایطی ایجاد شود که برای سرمایهگذاری در سریالهای شبکه خانگی اطمینان خاطر به وجود آید.
از طرفی نگاه و ذائقه مخاطب بهشدت تغییر میکند و احتمال زیاد اینکه مخاطب برای پر کردن اوقات فراغتش به سمت و سوی دیگر برود زیاد خواهد. امیدوارم که چنین اتفاقی نیفتد و این مسیر خیلی با دقت پیش رود و هدف فقط مخاطب باشد. ما و دیگر عوامل هم توجیه شویم که آثار را بهتر تولید کنیم تا دچار ممیزی نشویم.
نظر شما