به گزار ایرناپلاس، ماجرا به چندین مورد شکایت از محمدجواد آذری‌جهرمی و احضار او به دادسرا برای پاسخگویی برمی‌گردد. طبق برگه بازجویی از وزیر ارتباطات، نخستین اتهام او عدم اجرای دستورات مقام‌های قضایی با عدم مسدودسازی اینستاگرام بوده است.
طومار شکایت ۱۵۰ طلبه کرمانی و سه تن دیگر درباره فسادهای فضای مجازی، شکایاتی درباره مصاحبه در مورد غصب فرکانس‌ها توسط صداوسیما و توئیتی درباره پیشرفت‌های ارتباطات پهن‌باند در کشور، دیگر اتهام‌های آذری است که وی با حضور در دادسرا درباره آنها توضیح داد و با صدور قرار آزاد شد.
باید مرا محاکمه کنید!
اینجا بود که رئیس‌جمهوری در سخنانی آتشین به دفاع از وزیر خود پرداخت و با انتقاد شدید از کسانی که به دنبال دادگاهی کردن آذری‌جهرمی بودند، گفت: پهنای باند کار عظیم و بزرگی برای کشور است و دستور من بوده است. اگر کسی را می‌خواهید محاکمه کنید، باید مرا محاکمه کنید.
روحانی با بیان اینکه پهنای باند یعنی آزادی مردم در کسب و کار الکترونیکی، یادآور شد: پهنای باند یعنی از ثبت سفارش تا بانک مرکزی تا گمرک تا ورود کالا و انبارها، همه را مردم ببینند. پهنای باند یعنی مبارزه با فساد. کسی نمی‌تواند با مبارزه با فساد مخالف باشد. اگر فضای مجازی نبود، دانش‌آموزان و دانشجویان چه کار می‌کردند و چگونه درس می‌خواندند؟ مردم در این شرایط چگونه سرگرم می‌شدند؟
به گفته او، فضای مجازی شغل و کسب و کار برای مردم درست کرده، آموزش درست کرده و معلم و خانواده و دانش‌آموز را به همدیگر مرتبط کرده است. البته مشکلاتی هم دارد که کسی منکر آن نیست؛ اما راهش بستن آن نیست.
پهنای باند، آدرس غلط یا درست؟
این سخنان، البته واکنش سخنگوی قوه قضائیه را به دنبال داشت که اشاره به موضوع پهنای باند به عنوان اتهام وزیر ارتباطات را دادن آدرس غلط به مردم توصیف کرد. وی با تاکید براینکه قوه قضائیه با توسعه و پهنای باند مخالف نیست، توسعه پهنای باند را از مطالبات مردم خواند و تاکید کرد: قوه قضائیه با رونق کسب‌وکار در فضای مجازی مشکلی ندارد و از آن حمایت می‌کند.
اما این واکنش دستگاه قضائی هم با پاسخ روابط عمومی وزارت ارتباطات روبرو شد: مطابق صفحه پنجم اوراق بازپرسی، اتهام افزایش پهنای باند و استنکاف از کاهش آن، به آذری‌جهرمی تفهیم شده است.
این بگو مگوها بین دو قوه اجرایی و قضائی، کل ماجرا نبود؛ برخی نمایندگان مجلس نیز وارد موضوع شدند و عصبانی از روحانی، آنچه به ذهن و قلم و زبانشان می‌رسید علیه او گفتند و نوشتند. اما چرا مجلسی‌ها اینچنین از موضوع افزایش پهنای باند و دفاع روحانی از وزیرش نگران شده و برآشفتند؟
قدرت اقناع یک سخنرانی صریح
ویدئوی این سخنان روحانی فقط در صفحه دو فعال سیاسی و رسانه‌ای، بیش از ۶۹ هزار و ۹هزار و ۳۰۰ بار و در یک کانال خبری، بیش از ۱۴۶ هزار بار دیده شده که مشتی نمونه خروار است و با یک حساب سرانگشتی می‌توان نتیجه گرفت تا کنون چندصد هزار بار در فضای مجازی دیده شده است.
اشاره روحانی به دغدغه‌های اصلی مردم همچون کسب‌وکار، آموزش و سرگرمی در کرونا، امکاناتی که رشد فضای مجازی در اختیار مردم گذاشته و تاکید بر اینکه حتی مبارزه با فساد نیازمند رشد پهنای باند و فضای مجازی است، قدرت اقناعی بالا در جامعه و تاثیری قوی در افکار عمومی داشت.
صراحت لهجه متکی به رای مردم
صراحت لهجه روحانی در این سخنان که حتی خود را آماده محاکمه اعلام کرد، به همان میزان که برای مردم جذاب بود، برای مخالفان روحانی دلهره‌آور بود.
به نظر می‌رسد این اعتماد به نفس و بیان صریح در دفاع از حقوق مردم، ناشی از اتکا به آرای اکثریت مردمی بود؛ چیزی که برخی نمایندگان به دلیل فقدان رای بالا، از آن برخوردار نیستند و از همین رو، چنین رویکردی برایشان گران تمام می‌شود. همچنین در شرایطی که بسیاری از مدیران جرات و جسارت دفاع از زیرمجموعه خود را ندارند، این جسارت روحانی در دفاع تمام قد از وزیرش به چشم آمد.
جماعت نگران از گسترش فضای مجازی و آزادی بیان
چند ماه اخیر با تداوم گسترش فضای مجازی و افزایش ضریب نفوذ شبکه‌های اجتماعی، این فضا کارکردهای مختلفی در دفاع از حقوق مردم از خود نشان داده که عذرخواهی حجت‌الاسلام صدیقی، رئیس صداوسیما و عنابستانی، نماینده مجلس از جمله آنهاست. طبیعی است که با چنین رویدادهایی، برخی نمایندگان از پیامدهای شبکه‌های اجتماعی در رویدادهای کشور و به‌ویژه انتخابات آینده نگران باشند. این رویکرد باعث این تصور شده که برخی نمایندگان این مجلس، چندان با گسترش فضای مجازی و آزادی بیان موافق نیستند و آن را به زیان طیف خود تلقی می‌کنند.
مخالفان «صادق و با نقاب»
با گسترش فضای مجازی و اتکای بسیاری از کسب‌وکارها و مشغله‌های روزمره مردم، اینترنت و سهولت استفاده از آن، به یکی از نیازهای طبیعی مردم تبدیل شده است. از چندی پیش طرحی برای گسترش فیلترینگ در مجلس مطرح بوده و برخی نیز عنوان می‌کردند که طیفی از اصولگرایان به دنبال فیلترینگ اینستاگرام در دوره همین دولت هستند تا مسئولیت آن به گردن این دولت بیفتد.
البته به گفته عباس عبدی، «دو نوع اصولگرای طرفدار فیلترینگ را باید از هم متمایز کرد: اول آنان که صادق‌اند و آشکارا خواستار فیلترینگ هستند و گروه دیگر کسانی که در پشت صحنه بشدت دنبال فیلتر کردن هستند اما روی صحنه دیگران را به این کار متهم می‌کنند. این گروه برای جامعه زیان‌بار ترند.»
به نظر می‌رسد موضع صریح روحانی باعث شده از این پس، در صورت هر گونه تحدید اینترنت، مردم به طور مشخص مجلسی‌ها را مسئول آن خواهند شناخت و کار دست‌کم برای این گروه دوم مشکل می‌شود.
قاطعیت در دفاع از حق مردم
واقعیت آنکه مشکلات این روزها کم نبوده و برخی نمایندگان همواره مقصر این مشکلات را دولت دانسته‌اند. آنها با تبلیغ ناکارامدی دولت، تلاش کرده‌اند روحانی را بی‌توجه به مردم و فراری از آنها نشان دهند و خود را یگانه مدافع حقوق مردم. با این حساب آنها نمی‌توانند بپذیرند روحانی در دفاع از حقوق مردم قاطع است و حالا این سخنان به مذاقشان خوش نیامده است.