به گزارش ایرناپلاس، سینماگران شهرستانی همیشه از کمبود امکانات در شهرشان و تجمع آن در تهران گلایه دارند. اما در همین روزها خبرهایی رسیده که میتواند امید را در دل سینماگران شهرستانی پررنگ کند.
نخستین نشست رسانهای حسین انتظامی رییس سازمان سینمایی در سال ۹۹ به شکل مجازی، از طریق سایت رسمی سازمان سینمایی و صفحه اینستاگرام این سازمان، پخش شد.
نشستی که در آن پرسشهای خبرنگاران به صورت مکتوب و تلفنی مطرح شد. در این نشست بسیاری از اولویتهای سازمان سینمایی و تصمیمهایی که برای رویدادها و اتفاقات مهم فرهنگی قرار است گرفته شود، اعلام شد. اما نکته قابل توجه در میان صحبتهای رییس سازمان سینمایی، اختصاص اعتبار به انجمن سینمای جوان و تقسیم آن میان فیلمسازان تهرانی و غیرتهرانی است. تصمیمی که به حمایت بیشتر جوانان با استعداد شهرستانی میانجامد و میتواند راهی برای ورود علاقهمندان به این عرصه باشد.
رشد هفت برابری سینمای جوان
حسین انتظامی درباره حمایت از انجمن سینمای جوان گفت: «نظامنامه تهیهکنندههای اول که عمدتا جوانان هستند را فراهم کردیم. به طور مثال در انجمن سینمای جوان در سال ۹۸ نسبت به ۹۷ یک رشد ۷ برابری داشتیم. اینکه به فیلمسازان جوان توجه شود. همراه با این سیاست دیگری اجرا شد که ایران، تهران نیست. سال گذشته، پنج هفتم و امسال ۶ هفتم برای فیلمسازان جوان غیرتهرانی این بودجه صرف میشود. البته نظام اکران را فقط این سیاستها تعیین نمیکند، به طور معمول، میتوان سیاستهای محدودکننده را برای فیلمهایی اجرا کرد که جنبه فرهنگی آن کمتر است.»
اما این توجه ویژه به سینماگران جوان چرا مهم است و انجمن سینمای جوان تا چه اندازه میتواند به معرفی استعدادهای جدید به سینما و فیلمسازی کمک کند؟ تا چه اندازه خروجیهای تاثیرگذاری را در شهرستانها داریم؟
برای پاسخ به این پرسشها با سیدصادق موسوی مدیرعامل انجمن سینمای جوانان و ناصر ضمیری کارگردانی که جوایز داخلی و بینالمللی بسیاری هم برای فیلمهای کوتاه و بلند سینماییاش دریافت کرده و آغاز راهش در فیلمسازی با ورود به انجمن سینمای جوانان مشهد بوده، گفتوگو کردیم.
بزرگترین و مهمترین مرکز تولید فیلم کوتاه
سیدصادق موسوی درباره سیاستهای موجود در انجمن سینمای جوان و چگونگی کشف استعدادها در تهران و شهرستانها به خبرنگار ایرناپلاس گفت: انجمن سینمای جوان ایران اساسا برای آموزش سینما، مشاغل سینمایی و کشف استعدادهای فیلمسازان جوان در اقصی نقاط ایران تاسیس و راهاندازی شده است.
این هدف از گذشته تا به امروز تعقیب شده و در بخشهای مختلف نیز سعی بر ادامه چنین فعالیتهایی میشود. یعنی انجمن در معاونت آموزشی کلاسهای مختلف مشاغل سینمایی، دورههای کامل فیلمسازی، ورکشاپهای تخصصی و کارگاههای آموزشی گوناگونی برگزار میکند. همزمان با ایام شیوع کرونا این ورکشاپها و نشستهای تخصصی به شکل گفتوگوهای زنده مجازی در سراسر کشور و در دفاتر مختلف انجمن سینمای جوان ادامه داشته است.
بنابر گفتههای موسوی، انجمن سینمای جوان در حوزه تولید به عنوان بزرگترین و مهمترین مرکز تولید فیلم کوتاه کشور فعالیت میکند که آثارش در سه بخش فیلمهای کوتاه حرفهای، نیمهحرفهای و هنری ارائه میشوند و در عین حال رویدادهای مهم سینمایی را در حوزه فیلم کوتاه مدیریت، برنامهریزی و اجرا میکند که مهمترین آن، جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه تهران است.
سه جشنواره منطقهای دیگر نیز هست که هر سال برگزار میشود؛ دو جشنواره هنری در قالب فیلم کوتاه در مشهد با عنوان تسنیم و جشنواره نماز و نیایش در قم که یک سال در میان برگزار میشود. همه اینها رویدادهایی هستند که در قالب آنها استعدادهای سینمایی جوان ایرانی در سراسر کشور شناخته میشود.
سهم شهرستانها از اعتبارات با شعار ایران تهران نیست
وی درخصوص صحبتهای حسین انتظامی مبنی بر اینکه، سیاست آنها این است که ایران، تهران نیست و امسال شش هفتم اعتبار را به فیلمسازان جوان غیرتهرانی به منظور استعدادیابی اختصاص دادهاند، گفت: ما 80 دفتر نمایندگی در سراسر ایران داریم که در گروههای پشتیبانی، تولیدی و آموزشی فعالیت میکنند. همانگونه که آقای انتظامی گفتند شعار دولت و بویژه وزیر ارشاد این بوده که ایران تهران نیست و با همین روش، انجمن سینمای جوان در حوزه اعتبارات خود، از هشت میلیارد تومانی که برای تولید فیلم کوتاه در سال ۹۹ اختصاص داده، 2 میلیارد تومان را در استان تهران و ۶ میلیارد تومان را در دیگر استانها در حوزه تولید فیلم کوتاه سرمایهگذاری میکند.
امیدواریم از طریق همین فرآیند تولید فیلم کوتاه، بتوانیم استعدادهای جوان و خلاق را از سراسر کشور شناسایی و به فضای حرفهای معرفی کنیم.
هر اثری که منجر به سرمایه اجتماعی شود، مطلوب ما است
مدیرعامل انجمن سینمای جوان در پاسخ به این پرسش که انجمن بیشتر چه آثاری و با چه محتوایی را مورد نظر دارد و انتخاب میکند، بیان کرد: فیلم کوتاه، مولفهها و خصایصی دارد که باید براساس آنها آثار را داوری کنیم و امتیاز دهیم. مهمترین نکته در فیلم کوتاه این است که اثر باید حاوی یک خلاقیت مثالزدنی باشد. یعنی تجربهگرایی، جسارت، خلاقیت و نوگرایی مهمترین چیزی است که ما در فیلم کوتاه به دنبال آن هستیم.
برخلاف فیلمهای سینمایی بلند یا فیلمهای تجاری که به دنبال چهرههای معروف بازیگری و هزینههای هنگفت تولید هستند، این موارد اصلا اولویت فیلمهای کوتاه نیستند. هسته مرکزی فیلم کوتاه یک ایده جذاب است. باید در یک زمان کوتاه مخاطب را با خود پیوند بزند و با قصه همراهش کند و اثرگذار شود.
ما فیلم یک دقیقهای تا ۳۰ دقیقهای را فیلم کوتاه میگوییم اما عمده فیلمهای کوتاه در حوزه فیلمهای داستانی روی ۱۵ دقیقه میچرخند و آن نگاه خلاقانه و تجربهگرا مهمترین عنصری است که ما در فیلمسازی به آن از نظر تکنیکی توجه داریم.
موسوی معتقد است، باید آثاری تولید شوند که باعث افزایش همبستگی ملی، افزایش نشاط اجتماعی و امید به آینده ایران و در ژانرهای مختلف باشند.
وی افزود: به طور مشخص در حوزه خانواده به تایید و تاکید سبک زندگی ایرانی اسلامی و خانواده علاقه داریم. حقوق کودک در فیلمها مهم است. توجه کردن به این دست مفاهیم برای ما تعیین کننده است. آثاری که مبتنی بر مبارزه با تبعیض، فساد و عدالتمحوری باشند برای ما مهم است. فیلمهایی که مفاهیم دینباورانه دارد یعنی چیزی که یک مسلمان ایرانی معاصر به آن باور دارد و در آن اثر ظهور و بروز داشته باشد برای ما جذاب است. در کل هر اثری هنری در قالب فیلم کوتاه که منجر به سرمایه اجتماعی شود مطلوب ماست. این اولویتهای محتوایی ماست که امسال تلاش میکنیم که به نتیجه برسیم.
مجبوریم به دنبال یادگیری بیشتر و عمقی برویم
ناصر ضمیری از فیلمسازان موفق و محصول انجمن سینمای جوان، درباره نقش انجمن در فیلمسازی و تاثیر دورههای آموزشی به خبرنگار ایرناپلاس گفت: در سال 13۷۴ در سینما جوان مشهد دوره یکساله فیلمسازی را گذراندم که بسیار تاثیرگذار بود. با توجه به اینکه در آن زمان شناختی از این حوزه نداشتم و فقط به سینما علاقهمند بودم، وقتی وارد سینمای جوان شدم نکات پایهای و مقدماتی را آموختم.
سینمای جوان برخی امکانات رایگان در اختیارم قرار میداد و آن امکانات کمک میکرد بتوانم فعالیتهایی در مسیر علاقهام یعنی فیلمسازی انجام دهم. الان متوجه شدهام بسیاری از فیلمسازانی که در حال حاضر در سینمای حرفهای فعالیت میکنند و البته خودم که امسال اولین فیلم سینمایی بلند خود را ساختم، به نوعی با سینمای جوان مرتبط بودهاند و از آنجا کار راشروع کردهاند. به نظرم در بخش اقتصاد و اعتماد، سینمای جوان به علاقهمندان این حوزه خیلی کمک کرده است. در مورد خودم که این را با قاطعیت میگویم.
اعتماد به خلاقیت و علاقه؛ بزرگترین امتیاز یک انجمن
این کارگردان در پاسخ به این پرسش که بزرگترین امتیاز انجمن سینمای جوان چه میتواند باشد، گفت: نخستین قدم سینمای جوان برای کمک به من و کسانی که در حال حاضر در حوزه ساخت فیلم کوتاه یا سینمایی فعالیت میکنند، اعتماد بود. اعتماد به خلاقیت، علاقه و ... که سعی میکرد اینها را به مسیر درست هدایت کند، البته نه به این معنا که اعمال سلیقه کند بلکه سعی میکرد مسیر درست را از لحاظ چشمانداز سر راه هنرجو یا فیلمساز قرار دهد. دومین ویژگی؛ صمیمیت و کمک کردن در ساخت فیلمها و آموختن از یکدیگر بود و سومی تقویت تلاش و پشتکار در افراد بود.
تغییر نگاه یک نسل در فیلمسازی
ضمیری با بیان این نکته که سینمای جوان فراز و نشیبهای بسیاری را تجربه کرده است، درباره تغییرات نسلها و توجه انجمن به این موضوع عنوان کرد: انجمن برخی مواقع مجبور شده از یکسری اهدافی که داشته عقبنشینی کند که دلایل عمده آن شرایط اقتصادی بوده است که نمیتوانسته حمایتهای رایگان در گذشته را انجام دهد. شرایط نیز تغییر کرده است. ما آن زمان با کمترین مبالغ فیلم میساختیم. البته نوع نگاه هنرجو در حال حاضر با هنرجویان زمان ما تغییر کرده است. ما سعی میکردیم با کمترین امکانات فیلم بسازیم اما اکنون هنرجو باید دوربین پیشرفته داشته باشد.
آن زمان فقط میخواستیم یاد بگیریم و متوجه شویم که اشکالات کار کجاست و آزمون و خطا میکردیم. اما هنرجوی الان دوره فیلمسازیاش که تمام میشود توقع دارد امکانات ایدهآل در اختیارش قرار گیرد و فیلمبردار حرفهای و تدوینگر حرفهای و ... داشته باشد و با ساخت اولین فیلم خود هم مطرح شود.
تغییر شرایط و تغییر دیدگاه نسل وجود دارد؛ نسل الان به گونه دیگری فکر میکند که باعث میشود سینمای جوان دنبال راه حلهای جدید بگردد که بتواند به فیلمسازان و استعدادهای جدید کمک کند.
به طور قطع وجود سینمای جوان، مهم، موثر و ارزشمند است و بسیاری از فیلمهایی که محصول انجمن سینمای جوان است در سطح ملی و بینالمللی میدرخشند. با فراز و نشیبها و کم و کاستیهایی که گهگاهی وجود دارد، حمایتهای وزارت فرهنگ و ارشاد میتواند موجب پرورش و درخشش سینماگران جوان بشود.