پس از شیوع گسترده ویروس کرونا در مناطق شهری، روستایی و صنعتی تمامی شهرهای کشور، وزارت بهداشت با همراهی دانشگاههای علوم پزشکی سامانه خودارزیابی الکترونیکیای جهت پیشگیری، شناسایی و مراقبت از افراد جامعه در مقابل بیماری و ویروس کرونا راه اندازی کرد.
پس از مراجعه به سایت و بسیاری از اپلیکیشنها و سایتهای مشابه مشاهده میکنیم برنامهریزان و دستاندرکاران، چنین خدماتی را تنها برای شهروند ایرانی دارای کدملی ۱۰ رقمی در نظر گرفتهاند. این در حالی است که در کنار شهروندان ایرانی دارای شناسنامه، شهروندان ایرانی بدون شناسنامه و مهاجرین قانونی و غیرقانونی نیز در همین کشور و در همین کوچه و خیابانها، شرایط کار و زندگیشان تحت تاثیر این ویروس قرار گرفته است. بدون در نظر گرفتن شرایط خاص این افراد و برنامهریزی برای اجرای طرحهایی که تمامی اقشار جامعه را درنظر نمیگیرند، طرحهایی مانند طرح مذکور به دلایلی که در ادامه گفته میشود نه تنها با موفقیت روبهرو نخواهد شد، بلکه تبعیض روا داشته شده در حق مهاجرین را پررنگتر و عمیقتر و برای تصمیمات تبعیضآمیز اتی الگویی قابل ارجاع خواهند کرد.
تا زمانی که تبعیض و تضییع حقوق مهاجرین در ذهن تصمیمسازان و برنامهریزان خط قرمزی است که عبور از آن هیچگونه عواقب و تبعاتی به همراه نداشته و ضرورتی برای رعایت آن احساس نمی شود، چنین مواردی را کمافیالسابق شاهد هستیم و خواهیم بود.
شرایط بحرانی است و متخصصین امر همه بر این نکته تاکید دارند که تنها راهکار عملی برای مدیریت اوضاع فعلی، «خودمراقبتی و دگرمراقبتی یکپارچه» است. تا زمانی که در میان شهر زندگی میکنیم و برای ادامه زندگی مجبوریم به ارتباط با دنیای خارج از خانه و طبعا ارتباط با دیگران ادامه دهیم، با رعایت کامل نکات مربوط به پیشگیری و بهداشت فردی از ابتلا به این بیماری مصون نخواهیم ماند. اگر خواهان عبور سلامت از این روزهای پرهیاهو هستیم باید برای دسترسی تمامی شهروندان به امکانات، اقلام، آموزش، غربالگری و رسیدگی پزشکی تلاش کنیم. علاوه بر تمامی نکات ذکر شده در خصوص شیوع ویروس و درصد بالای ابتلای شهروندان از یکدیگر، حتی اگر در شرایط کاملا ایزوله و بدون ارتباط با دیگران به سر میبریم نیز بنا بر اصل برابری نمیتوان در مقابل این حجم از تبعیض رواداشته شده در حق مهاجرین و شهروندان بدون شناسنامه سکوت کرد.
فراهم نمودن شرایطی که این دسته از شهروندان امکان دریافت خدمات تحت وب مذکور را در چنین شرایط بحرانی داشته باشند با اصلاحات نرمافزاری و تغییراتی در برنامهریزیهای ادامه کار، قابل اجرا خواهد بود. فارغ از مباحثی همچون برابری و برخورداری از شرایط حداقلی و مانند آن باید به این نکته توجه داشت که وقتی افراد مهاجر غربالگری نشوند حتی اگر بیمار نیز نباشند میتوانند ناقل بوده و سایر شهروندان را نیز مبتلا کنند.
تمامی متولیان این امر و مسئولان دخیل در تصمیمات اتخاذشده در مورد جزئیات "سامانه پیشگیری، غربالگری و مراقبت از افراد در مقابل بیماری کرونا" باید بدانند که با اقدامات به موقع و تصمیمات درستی مانند "اصلاح سایتها و اپلیکیشنهای ارائه دهنده خدمات به منظور ارائه خدمات به تمامی شهروندان" میتوانند تاثیر شگرفی بر سرعت عبور کشور از این دوره بحرانی داشته باشند.
به عنوان پیشنهاد میتوان اطلاعات مهاجران پاسپورتی و کارتی را از اداره امور اتباع و مهاجرین خارجی هر استان استخراج کرد و برای غربالگری استفاده کرد. همچنین در مورد اتباع خارجی بدون مدرک نیز می توان از ظرفیت سمنهایی که در این زمینه فعالیت می کنند استفاده کرد.
در هر صورت باید توجه داشت که کرونا، ویروسی است که همه ارکان جامعه را به نوعی درگیر کرده است و بنابراین برای غلبه بر آن باید از همه ظرفیت های جامعه استفاده کرد.