موضوع ترور بیولوژیک چندان تازه نیست؛ یکی از معروفترین آنها ماجرای قتل یاسر عرفات، رئیس حکومت خودگردان فلسطین در حدود ۱۵ سال قبل است. پروندهای که همچنان باز است و سرانجام آن مشخص نشده است. این ماجرا نمونههای داخلی نیز دارد. چند روز قبل مجتبی ذوالنوری، رئیس کمیسیون امنیت ملی در همایش ملی پدافند غیرعامل مدعی شد: «گاه دشمنان پنبههایی را که با آنها پوشک بچه یا مشابه آن تولید میشود، بهگونهای تهیه میکنند که موجب عقیمسازی میشوند» و این را «یکی از بسترهای آسیب به جمعیت در عرصه بیوتروریسم» دانست که به آن کمتر توجه شده است.
طالبزاده، مدعی همیشگی بیوتروریسم
اظهارات ذوالنوری اولین موردی نبود که از ترور بیولوژیک چهرهای سیاسی یا مردم توسط سیاسیون مطرح میشود. چندی پیش با انتشار خبر بستری شدن مجید تخت روانچی، سفیر ایران در سازمان ملل در آمریکا، عدهای فرضیه ترور بیولوژیک او را مطرح کردند. البته این فرضیه توسط محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه رد و اعلام شد او به بیماری سرطان مبتلا و در حال درمان است.
این ایده پیشتر نیز مطرحشده بود؛ نادر طالبزاده، مستندساز و برنامهساز صداوسیما چندین بار این موضوع را بهعنوان یکی از اشکال حملات آمریکا به ایرانیها مطرح کرده است. او حدود دو سال قبل در برنامه اینترنتی «آرمان» مدعی ترور بیولوژیک مسلمانان در جریان مراسم حج تمتع شد. او دراینباره گفت: «آب زمزم به سم آرسنیک آلوده است و حجاج نباید از آن بنوشند. ماجرا را ردیابی کردیم و مشخصشده است پیش از حج سال ۱۳۶۶ کسی بعد از نوشیدن این آب بیمار نمیشد، اما امروز مسلمین جهان از آن مینوشند و طولانیمدت با بیماری آنفولانزا درگیرند». او همچنین مدعی شده است «اطلاعات و اسناد خود را در اختیار سازمان حج و زیارت قرار داده است و آنها نیز پذیرفتند حجاج بهجای آن آب، از آبمعدنی استفاده کنند، اما مسئولان از این کار سرباز زدند و آن را انکار میکنند». حتی او برای اثبات ادعای خود نقلقولی از مسئول هلالاحمر در مکه، مبنی بر اینکه «ما به دلیل تقدس آب زمزم میترسیم نتایج آزمایشهای انیستیتو پاستور روی آن را منتشر کنیم» مطرح کرده است. البته این نخستین باری نیست که او چنین ادعایی را طرح میکند و پیشازاین، در نشست خبری «تهدیدات نوین علیه مسلمانان» با موضوع بیوتروریسم این موضوع را عنوان کرده بود. اینها تنها ادعاهای او درباره ترور بیولوژیک نیستند، او خردادماه سال ۹۵ در مصاحبهای مدعی شد، خودش نیز ترور بیولوژیک شده است. نادر طالبزاده، خردادماه سال ۹۵ در مصاحبهای گفت «حدود دو سال پیش در سفر به شهر نجف در عراق چمدان او را از هتل برداشته و بعد از چند روز دوباره تحویلش دادهاند. از همان روز که چمدان را گرفتم، حالم بد شده است».
سم باغبانی برای نوباوه
او در این مسیر تنها نبود، بیژن نوباوه، نماینده پیشین مجلس که مدتی خبرنگار صداوسیما در نیویورک بود نیز ادعای مشابهی را درباره علت بیماری خودش مطرح کرده بود. او دراینباره به تسنیم گفته بود: «بنده نمیخواهم این موضوع را باز کنم، ولی زمانی که بدنم را سمشناسی کردم، دو نوع سم آمریکایی در بدن من شناسایی شد که یکی از آنها سم باغبانی بود که توسط آمریکاییها در جنگ جهانی دوم استفاده میشد. با توجه به اینکه بنده دو عمل جراحی مهم را در آمریکا انجام دادم، احتمال میدهم به دلیل سه ساعت بیهوشی، سم را در این مقطع وارد بدن بنده کردهاند». وی در بخش دیگری از اظهارات خود با تأکید بر ضرورت مقابله با بیوتروریسم، گفته است: «ما باید در راستای مراقبت از کسانی که به کشورهایی چون آمریکا سفر میکنند وارد عمل شویم، چون مواردی از قبیل مسمومیتها و حوادث ساختگی در آمریکا سابقه دارد بهگونهای که هنوز پس از گذشت ۵۰ سال از ترور کندی، معلوم نشده است که چه بر سر وی آماده است».
سومین فردی که ادعای ترور بیولوژیک او مطرح شد، علی دادمان، فرزند وزیر راه دولت اصلاحات و از چهرههای جوان بسیجی و به تعبیر اصولگرایان «چریک تحریمها» بود. اولین بار سید نظام موسوی، مدیرعامل پیشین خبرگزاری فارس ادعای ترور دادمان را مطرح کرد و نوشت: «یک ماه پیش که خبر بیماریاش را شنیدم، تلفنی جویای احوالش شدم. به شوخی گفتم: علی! بادمجان بم آفت ندارد. خندید و گفت: سید! این تو بمیری از آن تو بمیریها نیست! گفت که چند وقت پیش سفری به خارج کشور داشته و پس از بازگشت بدون هیچ سابقهای، دچار این بیماری مشکوک شده که بهتدریج بخش زیادی از بدنش را درگیر کرده است». هرچند سندی برای اثبات این ادعا مطرح نشد، اما علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی درباره آن گفت «مسئله پیگیری و پیشگیری از این نوع حوادث در کمیتهای مورد بررسی قرار خواهد گرفت».
از تأیید معاون وقت سپاه تا رد آن توسط سردار جلالی
با طرح گسترده موضوع ترور بیولوژیک در برخی رسانههای نزدیک به جریان اصولگرا و گمانهزنی درباره فوت فرجالله سلحشور، فیلمساز و سعید کاظمی آشتیانی، رئیس پژوهشکده رویان در آنها، تیر ماه سال ۹۵ علاءالدین بروجردی، رئیس وقت کمیسیون امنیت ملی اعلام کرد کمیسیون مذکور این موضوع را بررسی خواهد کرد. او مهرماه همان سال نیز در گفتوگویی با مهر گفت: «کمیسیون امنیت ملی مجلس به هیچ نقطه روشنی در زمینه ترور بیولوژیکی دست پیدا نکرده و شواهدی مبنی بر وجود این ترورها نیست. بعد از ارائه گزارش کمیته پدافند غیرعامل در کمیسیون امنیت ملی، تصور ما بر این است که پرونده بسته شده است.»
البته این موضوع مخالفانی نیز داشت؛ علیرضا جلالی، فرمانده دانشگاه علوم پزشکی بقیةالله در مصاحبهای از میزان بیتوجهی مسئولان به بیوتروریسم انتقاد کرد و با اشاره به استفاده رهبر معظم انقلاب از عنوان شهید برای کاظمی آشتیانی گفت: «در مورد مرحوم آشتیانی بنده هرچند شنیدم که مقام معظم رهبری چنین عبارتی را برای وی بهکار بردند، ولی من نمونه مشخصی ندیدم. بااینوجود حتماً موضوعیتی داشته؛ چراکه دکتر آشتیانی نیز در عرصه پزشکی انقلابی ایجاد کرد». وی در بخش دیگری از این مصاحبه تأکید کرده است: «طبیعی است که دشمن بخواهد چنین افرادی را حذف کند و برای این کار هم از روشهای ترور خاموش بیولوژیکی و بیوتروریسم استفاده میکند؛ لذا اینگونه حوادث را قوی و جدی میبینم و حتی در مورد دکتر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی کشور نیز که سرطان روده بزرگ داشتند، چنین مبحثی را شنیدم که یکی از قربانیان بیوتروریسم بودند». محمدصالح جوکار، معاون پارلمانی وقت سپاه از دیگر مقامهای سپاه است که بر وجود بیوتروریسم صحه گذاشته است. او در گفتوگویی با میزان تأکید کرد: «بههیچعنوان نباید ترور بیولوژیک را نوعی توهم توطئه دانست.»
بااینحال، شهریور ماه امسال سردار غلامرضا جلالی، رئیس پدافند غیرعامل در برنامه «نگاه یک» گفت: «آنچه شرکتهای آمریکایی، سازمان منافقین یا سازمانهای تروریستی دیگر میخواهند دراینباره انجام دهند کاملاً کنترل میکنیم البته ممکن است ترور اشخاصی مانند چاوز و عرفات براثر این حملات بیولوژیک بوده باشد.» با این حال درباره گمانهزنیهای مربوط به ترور بیولوژیک برخی چهرههای ایرانی که در رسانهها مطرحشده، تأکید کرد: «دو شخصی را که در کشور حمله بیولوژیک درباره آنان مطرح میشد کنترل کردیم، اما با چنین مسئلهای روبهرو نشدیم.»
حال باید از موافقان و مخالفان حقیقی یا غیرحقیقی بودن این پروژه تروریستی و جاسوسی در ایران پرسید طرح این موضوعات و تأکید بر آنها بدون ارائه اسناد در فضای سیاسی کشور با چه اهدافی انجام میشود؟ و چرا مسئولان ذیربط اظهارنظرهای ضدونقیضی دراینباره مطرح میکنند؟